เมื่อวานนี้ (4 กุมภาพันธ์ 2566) เวลา 17.00 – 18.12 น. กลุ่มพลเมืองเสมอกัน We, The People จัดกิจกรรมยืนหยุดทรราชครั้งที่ 45 บริเวณลานท่าแพจังหวัดเชียงใหม่
กิจกรรม ยืน หยุด ทรราช ยังคงดำเนินมาอย่างต่อเนื่อง โดยในสัปดาห์นี้ก็เป็นสัปดาห์ที่ 45 ของการจัดกิจกรรมเพื่อเรียกร้องความเป็นธรรมแก่เพื่อนๆนักกิจกรรมที่ถูกคุมขังเนื่องจากออกมาแสดงออกทางการเมือง เพื่อขับเคลื่อนสังคมไปในทิศทางที่ดีขึ้น และเรียกร้องสิทธิการประกันตัวแก่ผู้ที่ยังไม่ถูกพิพากษาความผิด เพราะสิทธิการประกันตัวก็เป็นสิทธิพื้นฐานอย่างหนึ่งตามหลักสากล
เข้าสู่เดือนใหม่ของการต่อสู้และการนับถอยหลังสูการเลือกตั้งฤดูการใหม่ สถานการณ์ของนักกิจกรรมที่ถูกคุกคาม ดำเนินคดี รวมไปถึงถูกคุมขังยังคงน่าจับตามอง ทางศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนได้รวบรวมข้อมูลจำนวนผู้ถูกดำเนินคดีทางการเมืองไว้ โดยตั้งแต่เริ่มการชุมนุมของ “เยาวชนปลดแอก” เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2563 จนถึงวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2566 มีประชาชนที่ถูกดำเนินคดีจากสถานการณ์ชุมนุมและการแสดงความคิดเห็นทางการเมือง ไปแล้วอย่างน้อย 1,895 คน ในจำนวน 1,180 คดี ซึ่งในจำนวนนี้ เป็นเด็กและเยาวชนที่อายุต่ำกว่า 18 ปี จำนวน 284 ราย ใน 211 คดี แยกเป็นเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี จำนวน 41 คน และเยาวชนอายุระหว่าง 15-18 ปี จำนวน 243 คน โดยที่ข้อหาส่วนใหญ่ที่ถูกนำมาใช้ดำเนินคดียังคงเป็น “หมิ่นประมาทกษัตริย์” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 เช่นเคย
ในส่วนของตะวันและแบม ที่ได้ดำเนินการอดอาหารประท้วงเพื่อยืนหยัดเรียกร้องข้อเสนอ 3 ข้อ ได้แก่ ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม คืนสิทธิประกันตัว, ยุติการดำเนินคดีกับประชาชนที่ออกมาเคลื่อนไหวทางการเมือง และพรรคการเมืองต้องเสนอนโยบายยกเลิก ม.112 – ม.116 หรือสิทธิโชคที่ถูกพิพากษาในคดีมาตรา 112 ลงโทษจำคุก 2 ปี 4 เดือน ซึ่งได้เริ่มประท้วงอดอาหารตั้งแต่วันแรกที่ถูกคุมขังเมื่อ 17 ม.ค. 2566 ก็เริ่มออกผล สถานการณ์ของผู้ต้องขังคดีการเมืองเริ่มมีการเปลี่ยนแปลงไป โดยเมื่อวันที่ 9 กุมภาพันธ์ 2566 ศาลอาญาได้มีคำสั่งเปลี่ยนแปลงในกรณีของ ‘คงเพชร’ หลังมารดาของคงเพชร ได้เป็นผู้ยื่นขอประกันตัว และยื่นใบรับรองสภาพการศึกษาของจำเลยประกอบ โดยระบุคำสั่ง ‘พิเคราะห์แล้ว ขณะเกิดเหตุจำเลยมีอายุ 18 ปีเศษ และกำลังศึกษาอยู่ในระดับชั้น ปวช. 3 และมีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง เชื่อว่าหากให้ประกันตัวจำเลยแล้วจะไม่หลบหนี หรือไปยุ่งเหยิงกับพยานหลักฐาน จึงอนุญาตให้ประกันตัวจำเลยในระหว่างพิจารณา โดยวางหลักประกัน 100,000 บาท พร้อมติดอุปกรณ์กำไล EM’ คงเพชรได้รับการปล่อยตัวออกมาจากเรือนจำ ในวันที่ 10 ก.พ. 2566 ซึ่งเป็นการสิ้นสุดระยะเวลาคุมขังตั้งแต่ชั้นสอบสวนจนถึงระหว่างพิจารณา เป็นเวลา 306 วัน หรือกว่า 10 เดือน
นอกจากนี้ยังมีคดีความของ สมบัติ ทองย้อย และพรพจน์ แจ้งกระจ่าง โดยศาลได้อนุญาตให้ประกันตัวทั้งหมด ในวันที่ 16 ก.พ. 2566 หลังศาลสั่งให้สืบเสาะประวัติการศึกษา รวมไปถึงการประกอบอาชีพของจำเลยทั้ง 4 ราย พบว่าจำเลยทั้งหมดไม่มีพฤติการณ์หลบหนี จึงได้อนุญาตให้จำเลยทั้งหมดประกันตัว โดยวางหลักทรัพย์ประกันคนละ 70,000 บาท และให้ติดอุปกรณ์กำไล EM
ความจริงแล้ว ทัตพงศ์ เขียวขาว ที่ถูกจับกุมเนื่องจากเดินทางผ่านด่านตรวจเช็กประวัติ ก่อนเข้าเส้นทางรักษาความปลอดภัยของการประชุม APEC เมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน 2565 ที่ผ่านมาก็มีคำสั่งให้ปล่อยตัวเช่นเดียวกับ 3 นักกิจกรรมที่เหลือ แต่เมื่อวันที่ 2 มีนาคมที่ผ่านมา ศาลมีคำสั่งไม่ให้ประกันตัว หลังอัยการสั่งฟ้อง ระบุคคดีมีอัตราโทษสูง เกรงว่าจะหลบหนี โดยทัตพงศ์ถูกคุมตัวเข้าสู่เรือนจำทันที
