9 มิถุนายน 2568 นิวัฒน์ ร้อยแก้ว หรือ “ครูตี๋” ประธานกลุ่มรักษ์เชียงของ จังหวัดเชียงราย เปิดเผยว่าได้ส่งจดหมายถึงรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน และผู้ว่าการการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) เพื่อคัดค้านโครงการก่อสร้างเขื่อนปากแบงใน สปป.ลาว โดยเตือนว่าโครงการดังกล่าวอาจซ้ำเติมปัญหามลพิษในแม่น้ำโขง และส่งผลกระทบรุนแรงต่อประชาชนในพื้นที่ภาคเหนือของไทย
เนื้อหาในจดหมายระบุว่า กลุ่มรักษ์เชียงของได้รับการติดต่อจากบริษัทผู้พัฒนาโครงการเขื่อนปากแบง เพื่อจัดเวทีประชุมเผยแพร่รายงานผลกระทบข้ามพรมแดนในพื้นที่อำเภอเวียงแก่นและเชียงของ ระหว่างวันที่ 18–21 มิถุนายนนี้ ขณะที่ก่อนหน้านี้ กฟผ. ได้จัดส่งรายงานฉบับดังกล่าวในรูปแบบภาษาอังกฤษ พร้อมระบุว่าเป็นเอกสารลับเฉพาะกลุ่มรักษ์เชียงของเท่านั้น
“โครงการเขื่อนปากแบง จะสร้างกั้นแม่น้ำโขงสายประธานที่แขวงอุดมไซ สปป.ลาว ส่งผลกระทบน้ำเท้อมาถึงพื้นที่ จ.เชียงราย เรื่องนี้เป็นเรื่องสาธารณะ จะกระทบต่อคนจำนวนมาก รวมทั้งผู้ใช้ไฟฟ้าชาวไทยที่จะต้องติดสัญญาผูกพันการซื้อไฟฟ้ายาวนานถึง 29 ปี”
ทั้งนี้ ครูตี๋ได้เสนอให้หน่วยงานรัฐดำเนินการ ดังนี้
1.แปลรายงานผลกระทบข้ามพรมแดนเป็นภาษาไทยทั้งฉบับ พร้อมจัดส่งให้ประชาชนในพื้นที่ รวมถึงหน่วยงานรัฐและองค์กรท้องถิ่นอย่างน้อย 15 วันก่อนการประชุม เพื่อให้เกิดการมีส่วนร่วมอย่างแท้จริงตามรัฐธรรมนูญ 2560
2.ศึกษาผลกระทบจากสารพิษโลหะหนักที่ไหลจากการทำเหมืองในรัฐฉาน ประเทศเมียนมา ผ่านแม่น้ำกก สาย รวก สู่แม่น้ำโขง โดยเฉพาะความเสี่ยงจากสารหนูเกินค่ามาตรฐาน ซึ่งอาจรุนแรงจนกลายเป็นวิกฤตที่ยากแก่การเยียวยา
3.จัดเวทีรับฟังความคิดเห็นในระดับจังหวัดและอำเภอริมฝั่งโขง เพื่อสะท้อนความห่วงกังวลของชุมชนในวงกว้าง ไม่ใช่เฉพาะพื้นที่ใกล้จุดประชุมเท่านั้น
ด้าน เพียรพร ดีเทศน์ ผู้อำนวยการรณรงค์จากองค์กร International Rivers กล่าวว่าการเดินหน้าโครงการเขื่อนปากแบงในเวลานี้จะยิ่งเพิ่มความรุนแรงของมลพิษข้ามพรมแดนแม่น้ำโขงและลำน้ำสาขา คือแม่น้ำกก สาย รวก โดยเฉพาะจากสารพิษที่สะสมจากเหมืองในรัฐฉาน ที่สร้างความกังวลและความเสียหายต่อประชาชนนับล้านคน
เพียรพรยังเสริมอีกว่า ขณะนี้ทางการจีนได้แสดงการรับรู้ปัญหานี้แล้ว จึงควรมีการหารือเร่งด่วนในกรอบภูมิภาค โดยเฉพาะคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง (Mekong River Commission-MRC) ซึ่งมีระเบียบปฏิบัติว่าด้วยการควบคุมคุณภาพน้ำ (Procedure for Water Quality-PWQ) ซึ่งมีแนวทางการจัดการคุณภาพน้ำ ที่เน้นการปกป้องสุขภาพของมนุษย์ และปกป้องสัตว์น้ำ
“แม่น้ำโขงตอนบนและลำน้ำสาขาขณะนี้กำลังเผชิญปัญหาวิกฤตหนักที่สุดเท่าที่เราเคยเผชิญมา แม่น้ำไหลไป เรามองเห็นแต่สัมผัสไม่ได้ แม่น้ำโขงกำลังมีการปนเปื้อนสารโลหะหนักเกินค่ามาตรฐาน หากยังไม่สามารถแก้ปัญหาที่ต้นเหตุของแหล่งกำเนิดมลพิษ คือเหมืองเถื่อนที่ต้นน้ำ โครงการเขื่อนปากแบงก็ควรชะลอออกไปโดยไม่มีกำหนด หากสร้างไปก็คือสร้างบ่อเก็บน้ำพิษ แล้วประชาชนและนิเวศแม่น้ำจะอยู่อย่างไร” เพียรพร กล่าวทิ้งท้าย
ทีมข่าวที่ประกอบไปด้วยผู้คนหลากหลาย บ้างก็มาจากทะเล บ้างก็มาจากภูเขา แต่สุดท้ายก็ลงเอยที่ภาคเหนืออยู่ที่ Lanner นี่แหละ...
- กองบรรณาธิการhttps://www.lannernews.com/author/lannereditor/
- กองบรรณาธิการhttps://www.lannernews.com/author/lannereditor/
- กองบรรณาธิการhttps://www.lannernews.com/author/lannereditor/
- กองบรรณาธิการhttps://www.lannernews.com/author/lannereditor/
