ไทยหารือจีน เร่งตรวจสอบเหมืองทองเมียนมา ต้นตอวิกฤตสารหนูในน้ำแม่กก-สาย-โขง ด้านสสจ.เชียงรายเตือนประชาชนงดใช้น้ำ

23 พฤษภาคม 2568 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย (สสจ.เชียงราย) ออกประกาศเตือนประชาชนในพื้นที่ หลังพบการปนเปื้อนของสารหนูในแม่น้ำกก แม่น้ำสาย และแม่น้ำโขงในบางจุด โดยขอความร่วมมือหลีกเลี่ยงการใช้น้ำจากแหล่งน้ำธรรมชาติเหล่านี้ชั่วคราว เนื่องจากอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพหากใช้น้ำโดยตรง

จากข้อสังเกตของประชาชนเรื่องการทำเหมืองแร่บริเวณต้นน้ำ สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 ได้ตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำรวม 3 ครั้ง คือวันที่ 24 มีนาคม, 21–24 เมษายน และ 1–2 พฤษภาคม 2568 จากแม่น้ำกกและสาขารวม 15 จุด แม่น้ำสาย 3 จุด และแม่น้ำโขง 2 จุด พบว่าน้ำอยู่ในระดับ “พอใช้ถึงเสื่อมโทรม” บางจุดพบสารอินทรีย์ แบคทีเรีย และสารหนูเกินมาตรฐาน

ด้านผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงรายยืนยันว่าน้ำประปายังปลอดภัยต่อการใช้งาน พร้อมสั่งเพิ่มความถี่ในการตรวจสอบคุณภาพน้ำ และสำรวจการใช้น้ำในภาคส่วนต่างๆ เช่น เกษตรกรรม อุตสาหกรรม และการท่องเที่ยว

อย่างไรก็ตาม ในการเฝ้าระวังผลกระทบต่อสุขภาพประชาชน หน่วยงานด้านสาธารณสุข ได้แก่ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย เครือข่ายบริการสุขภาพ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล องค์การบริหารส่วนจังหวัดเชียงราย และศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 1/1 เชียงราย ได้ร่วมกันเฝ้าระวัง ติดตาม และประเมินสุขภาพประชาชนในพื้นที่เสี่ยงอย่างใกล้ชิด พร้อมให้ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันอันตรายที่อาจเกิดจากการสัมผัสสารปนเปื้อนในแหล่งน้ำธรรมชาติ ดังนี้

1.) หลีกเลี่ยงการใช้น้ำจากแม่น้ำกก แม่น้ำสาย แม่น้ำโขง ที่ไม่ผ่านการปรับปรุงคุณภาพ เช่น ไม่ควรใช้ในการล้างผักผลไม้ อาบน้ำ หรือให้สัตว์เลี้ยงดื่ม

2.) งดการลงเล่นน้ำหรือสัมผัสน้ำโดยตรง โดยไม่จำเป็น

3.) สำหรับผู้ใช้น้ำประปาในเขตเทศบาลนครเชียงราย ยังสามารถใช้น้ำได้ตามปกติ เนื่องจากมีระบบบำบัดและควบคุมคุณภาพน้ำอย่างเข้มงวด

4.) หากมีอาการผิดปกติ เช่น ผื่นคัน คลื่นไส้ อาเจียน หรือท้องเสีย และมีประวัติสัมผัสน้ำ ควรรีบพบแพทย์ หรือ รพ.สต. ใกล้บ้าน

5.) ติดตามข้อมูลจากหน่วยงานราชการ อย่างใกล้ชิด และหลีกเลี่ยงการแชร์ข่าวที่ไม่เป็นทางการ

6.) หลีกเลี่ยงการใช้น้ำจากแหล่งน้ำเสี่ยง เพื่ออุปโกคบริโภค

7.) งดจับหรือกินปลาและสัตว์น้ำจากแหล่งน้ำเสี่ยง

ด้าน ชลธิชา แจ้งเร็ว ส.ส. พรรคประชาชน ได้โพสต์ผ่าน Facebook “Lookkate Chonthicha – ลูกเกด ชลธิชา แจ้งเร็ว” เพื่อแจ้งข้อมูลว่า ได้มีการหารือระหว่างสมาชิกคณะกรรมาธิการการต่างประเทศ สภาผู้แทนราษฎรไทย กับนายซุน เว่ยตง รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศจีน และศาสตราจารย์ห่าว ผิง รองประธานคณะกรรมาธิการการต่างประเทศของสภาประชาชนจีน เกี่ยวกับปัญหาสารพิษในแม่น้ำกก-สาย-โขง ซึ่งคาดว่าเป็นผลจากการทำเหมืองแร่ของบริษัทจีนในเมียนมา เมื่อ 22 พฤษภาคม 2568 ที่ผ่านมา

โดย ส.ส.ชลธิชา เปิดเผยว่า ทั้ง ส.ส. ฝ่ายค้านและรัฐบาล ต่างเห็นพ้องว่าปัญหานี้เป็นเรื่องเร่งด่วน และควรใช้กลไกด้านการต่างประเทศเพื่อผลักดันการแก้ไขปัญหาจากต้นตอ

ทั้งนี้ ในการหารือกับ รมช.กระทรวงการต่างประเทศจีน ชลธิชา แจ้งเร็ว ส.ส. พรรคประชาชน, วิสาระดี เตชะธีราวัฒน์ ส.ส.เชียงราย รองประธานกมธ.การต่างประเทศ, ณัฐพงษ์ พิพัฒน์ไชยศิริ ส.ส.อุดรธานี กรรมาธิการฯ ซึ่งเป็นผู้แทนฯ จากพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ ได้ร่วมกันแสดงความกังวล และขอให้รัฐบาลจีนตรวจสอบพร้อมกำกับดูแลการลงทุนของบริษัทจีนดังกล่าวอย่างเคร่งครัด

ส.ส.ชลธิชายังระบุอีกว่า ด้านรมช.กระทรวงการต่างประเทศจีน ได้รับทราบข้อมูล และให้คำมั่นว่าจะติดตามเรื่องนี้ รวมถึงเน้นว่าบริษัทจีนต้องยึดหลักธรรมาภิบาล เคารพกฎหมาย และรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม แม้จะเป็นการลงทุนในต่างประเทศ พร้อมเสนอให้ใช้กรอบความร่วมมือแม่โขง-ล้านช้าง (MLC) เป็นเวทีหารือร่วมกันในประเด็นสิ่งแวดล้อม