กองบรรณาธิการ

วันที่ 1 สิงหาคม 2568 จังหวัดลำพูนเปิดงาน ‘เทศกาลลำไยและเกษตรแฟร์ – หอการค้าแฟร์ ครั้งที่ 17’ อย่างเป็นทางการ บริเวณพื้นที่เอกชนบ้านแม่สารป่าแดด ถนนลำพูน–ดอยติ จังหวัดลำพูน โดยมีกำหนดจัดต่อเนื่องถึงวันที่ 12 สิงหาคมนี้ ภายในงานมีแผงจำหน่ายผลผลิตทางการเกษตรจากชาวสวน ทั้งลำไยสดหลายพันธุ์ ผลไม้ตามฤดูกาล อาหาร และสินค้าท้องถิ่นให้เลือกซื้อหลากหลาย แต่บรรยากาศกลับเงียบเหงา ผู้เข้าร่วมงานบางตากว่าหลายปีก่อน เทศกาลดังกล่าวจัดขึ้นในช่วงที่ผลผลิตลำไยของจังหวัดออกสู่ตลาดมากที่สุด...

เรื่อง: ชำนาญ จันทร์เรือง ในการประชุมสัมมนาของผู้คนที่ทำงานเกี่ยวข้องกับการบริหารท้องถิ่น สิ่งที่มักกลายเป็นหัวข้อถกเถียงอย่างดุเด็ดเผ็ดมันเสมอ คือ ปัญหาการกำกับดูแลระหว่างผู้ว่าราชการจังหวัดและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรณีขององค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) ที่สะท้อนถึงความสับสนในบทบาทอำนาจระหว่างราชการส่วนภูมิภาคกับท้องถิ่น ผมจึงจะยกประเด็นของปัญหาการกำกับดูแลองค์การบริหารส่วนจังหวัดมาเสนอ ซึ่งองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ประเภทอื่นก็ประสบปัญหาในลักษณะเดียวกัน เส้นบางๆ ระหว่าง ‘กำกับดูแล’ กับ ‘บังคับบัญชา’ ตามหลักการแล้ว การกำกับดูแล (Supervise /Oversight) ของผู้ว่าราชการจังหวัดที่มีต่อ อบจ. ควรเป็นเพียงการติดตามตรวจสอบ ไม่ใช่การสั่งการหรือบังคับบัญชาแบบเจ้าสังกัด...

เมื่อ ‘แม่น้ำกก’ หนึ่งในแม่น้ำสายหลักที่หล่อเลี้ยงวิถีชีวิตของผู้คนในจังหวัดเชียงรายและเชียงใหม่ กำลังเผชิญกับวิกฤติมลพิษข้ามพรมแดนจากเหมืองแร่แรร์เอิร์ธในรัฐฉาน ประเทศเมียนมา ภาพของแม่น้ำสายสำคัญที่เคยอุดมสมบูรณ์ กลับถูกแทนที่ด้วยความคลางแคลงใจเกี่ยวกับคุณภาพน้ำและความปลอดภัยในการใช้ประโยชน์ คำถามสำคัญจึงไม่ได้มีเพียงเรื่องของสิ่งแวดล้อมเพียงเท่านั้น หากแต่ยังขยายลึกไปถึงโครงสร้างเศรษฐกิจในระดับท้องถิ่นที่พึ่งพิงแม่น้ำสายนี้อีกด้วย จากปัญหาดังกล่าว จึงเป็นที่มาของการประเมินมูลค่าความเสียหายทางเศรษฐกิจจากวิกฤตการปนเปื้อนสารพิษในแม่น้ำกก ผ่านการตั้งสมมติฐานว่าหากวิกฤตในครั้งนี้อยู่ในระดับที่ ‘เลวร้ายที่สุด’ มูลค่าความเสียหายต่อปีจะคิดเป็นเม็ดเงินจำนวนเท่าไร ซึ่งการประเมินนี้อ้างอิงข้อมูลจากหน่วยงานรัฐเป็นหลัก ควบคู่ไปกับสอบถามผู้ได้รับผลกระทบในพื้นที่ อย่างไรก็ตาม การประเมินครั้งนี้ยังคงเป็นการคำนวณ ‘เบื้องต้น’ ที่อาศัยข้อมูลที่มีอยู่อย่างจำกัด ซึ่งในความเป็นจริงมูลค่าความเสียหายอาจมีจำนวนที่สูงกว่านี้ ดาวน์โหลด อ่านรายงาน 1.3 พันล้าน เปิดมูลค่าความเสียหาย...

เรื่อง: กองบรรณาธิการ และเครือข่ายสื่อชนเผ่าพื้นเมือง ภาพ: เครือข่ายสื่อชนเผ่าพื้นเมือง 6 สิงหาคม 2568 ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 26 ปีที่ 3 ครั้งที่ 9 (สมัยสามัญประจำปีครั้งที่หนึ่ง) มีมติเสียงข้างมาก 421 เสียง เห็นชอบ ร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ พ.ศ. .... ถือเป็นก้าวสำคัญในการรับรองสิทธิทางวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ และเป็น ‘กฎหมายชาติพันธุ์’...

เมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม 2568 เครือข่ายประชาชนปกป้องแม่น้ำกก-สาย-รวก-โขง ออกแถลงการณ์เรียกร้องให้หน่วยงานรัฐไทยเปิดเผยข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับกิจกรรมเหมืองแร่ในประเทศเมียนมา หลังพบว่ามลพิษจากเหมืองดังกล่าวได้ส่งผลกระทบโดยตรงต่อแม่น้ำสี่สายในภาคเหนือของไทย และไหลลงสู่แม่น้ำโขงซึ่งเป็นแม่น้ำนานาชาติ แถลงการณ์ระบุว่า แม้เหมืองจะตั้งอยู่ในพื้นที่รัฐฉาน ประเทศเมียนมา แต่มีเหตุอันควรเชื่อได้ว่ามีความเกี่ยวโยงกับประเทศไทย ทั้งในส่วนของการนำเข้าแร่จากเหมืองดังกล่าว รวมถึงการส่งออกสารเคมี อุปกรณ์ หรือเชื้อเพลิงจากฝั่งไทยไปใช้ในการประกอบกิจการเหมือง จึงจำเป็นต้องมีการตรวจสอบอย่างละเอียดถึงบุคคลหรือนิติบุคคลที่เกี่ยวข้องในห่วงโซ่อุปทานทั้งหมด ทั้งนี้ ผลการตรวจสอบโดยกรมควบคุมมลพิษ และรายงานจากคณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง (MRC) ได้ยืนยันถึงการปนเปื้อนของสารโลหะหนักในแม่น้ำกก สาย รวก และโขง โดยในบางจุดมีค่าปนเปื้อนเกินมาตรฐานตามที่กฎหมายกำหนด...