เจาะประเด็น

เรื่อง: สุทธิกานต์ วงศ์ไชย ภาพ: วีรภัทร เหลาเกิ้มหุ่ง สถานการณ์สารปนเปื้อนในแม่น้ำกก กลายเป็นประเด็นมาแล้วกว่า 4 เดือน แม้จะมีความเคลื่อนไหวจากภาคประชาชนอย่างต่อเนื่อง แต่ดูเหมือนปัญหานี้จะยังไม่มีทีท่าว่าจะได้รับการแก้ปัญหาอย่างตรงจุด ผลกระทบยังคงยืดเยื้อต่อไป จนเริ่มเห็นได้ชัดขึ้น ทั้งต่อระบบนิเวศ ประมงพื้นบ้าน การเกษตร และสุขภาพของคนริมน้ำ จนแล้วจนรอดแนวทางแก้ไขปัญหากลับยังสะดุดอยู่กับ ข้อจำกัดด้านกฎหมายและความร่วมมือระหว่างประเทศ ท่ามกลางเสียงเรียกร้องจากหลายฝ่ายที่ต้องการเห็นภาครัฐลงมือแก้ปัญหาอย่างจริงจัง สิทธิรับรู้ข้อมูลที่ขาดหาย จุดเริ่มต้นของความไม่ไว้วางใจ “เราเห็นวิธีการจัดการของราชการที่ไม่น่าเชื่อถือมาตั้งแต่ไหนแต่ไรแล้ว” เป็นถ้อยคำสะท้อนความรู้สึกของ นายโป๊ะ ชายวัย 36...

เรื่อง: ปวีณา หมู่อุบล ผลงานชิ้นนี้อยู่ภายใต้ซีรีส์คอนเทนต์ ‘พลังงาน / คน / ภาคเหนือ’ จากความร่วมมือระหว่าง Lanner และ JET in Thailand ปัจจุบันการทำกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวันของผู้คนในภาคเหนือ ไม่ว่าจะเป็นการหุงหาอาหาร การติดต่อสื่อสาร การประกอบอาชีพ หรือการคมนาคม ล้วนแต่ต้องอาศัยพลังงานไฟฟ้าทั้งสิ้น ความสำคัญของไฟฟ้ามีมากถึงขั้นที่บางครั้งเมื่อเกิดปัญหาไฟฟ้าขัดข้อง ชีวิตของใครๆ หลายคนก็ดูเหมือนหยุดชะงักไปทันที และเมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว...

เรื่อง: สุทธิกานต์ วงศ์ไชย ภาพ: วิชชากร นวลฝั้น ซีรีส์ ‘แม่ข่าในมือใคร?’ รายงานพิเศษ 2 ตอนที่จะพาไปสำรวจภาพรวมและเบื้องลึกของแผนพัฒนาที่อยู่อาศัยริมคลองแม่ข่า ฟังเสียงสะท้อนจากชาวบ้านในพื้นที่ มุมมองของคนทำงานที่อยู่เบื้องหลังโครงการ และชวนคิดต่อถึงแนวทางพัฒนาพื้นที่ริมคลองแม่ข่า ที่ทุกฝ่ายต้องมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง เพื่อให้การพัฒนาครั้งนี้ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง แม่ข่าในมือใคร? : เมื่อแผนพัฒนายังไม่พาชุมชนเดินไปสู่ความมั่นคง ตลอดหลายปีที่ผ่านมา คลองแม่ข่ากลายเป็นทั้ง “สัญลักษณ์ของปัญหา” และ “สนามทดลอง” ของการพัฒนาเมืองเชียงใหม่ จากลำน้ำที่เคยหล่อเลี้ยงชีวิตผู้คนและเป็นหนึ่งในองค์ประกอบสำคัญของภูมิปัญญาการออกแบบเมืองล้านนา กลับถูกลดทอนคุณค่า...

เรื่อง: สุทธิกานต์ วงศ์ไชย ภาพ: วิชชากร นวลฝั้น ซีรีส์ ‘แม่ข่าในมือใคร?’ รายงานพิเศษ 2 ตอนที่จะพาไปสำรวจภาพรวมและเบื้องลึกของแผนพัฒนาที่อยู่อาศัยริมคลองแม่ข่า ฟังเสียงสะท้อนจากชาวบ้านในพื้นที่ มุมมองของคนทำงานที่อยู่เบื้องหลังโครงการ และชวนคิดต่อถึงแนวทางพัฒนาพื้นที่ริมคลองแม่ข่า ที่ทุกฝ่ายต้องมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง เพื่อให้การพัฒนาครั้งนี้ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง ‘คลองแม่ข่า’ หรือที่คนเชียงใหม่คุ้นเคยในชื่อ ‘น้ำแม่ข่า’ คลองสายนี้มีต้นกำเนิดจากดอยสุเทพ-ดอยปุย ไหลผ่านใจกลางเมืองก่อนลงสู่ลำน้ำปิง ระยะทางกว่า 31 กิโลเมตร ในอดีต น้ำแม่ข่าไม่ได้เป็นเพียงแค่ทางน้ำธรรมชาติ แต่เป็นส่วนหนึ่งของภูมิปัญญาในการออกแบบเมือง...

เรื่อง: ศรีนิธิรินทร์ ชื่นวณิช ภาพ: ปรัชญา ไชยแก้ว ในภาคเหนือของประเทศไทย โดยเฉพาะดินแดนล้านนา ภูมิประเทศที่เต็มไปด้วยขุนเขาสลับกับพื้นที่ราบต่ำ ทำให้แม่น้ำสายหลักไหลหล่อเลี้ยงชุมชนมายาวนาน ผู้คนจึงตั้งถิ่นฐานใกล้แหล่งน้ำ ใช้ชีวิตและทำการเกษตรโดยพึ่งพาธรรมชาติอย่างแนบแน่น แต่ธรรมชาติมีจังหวะของมัน ฤดูฝนน้ำหลากจนท่วมตลิ่ง หน้าแล้งน้ำน้อยจนไร่นาแห้งเหือด เพื่ออยู่ร่วมกับความไม่แน่นอนนี้ ชาวล้านนาจึงคิดค้นระบบจัดการน้ำที่เรียบง่ายแต่ชาญฉลาด ใช้ความเข้าใจธรรมชาติเพื่อสร้างความมั่นคงในการดำรงชีวิต “ฝาย” และ “เหมืองฝาย” คือคำตอบจากภูมิปัญญาล้านนา เป็นระบบชลประทานชุมชนที่ทั้งกักเก็บ แบ่งสรร และระบายน้ำอย่างเป็นธรรม ใครที่เติบโตมาในชนบทเหนือ มักคุ้นตากับภาพของคูน้ำเล็กๆ...