เจาะประเด็น

เรื่อง: ปองภพ ดั่นสมานฉันท์ชัย ภาพ: วีรภัทร เหลาเกิ้มหุ่ง ‘งบประมาณ’ คือปัจจัยสำคัญที่หล่อเลี้ยงการพัฒนาเมืองและคุณภาพชีวิตของผู้คนในระดับท้องถิ่น โดยเฉพาะในพื้นที่ 17 จังหวัดภาคเหนือ ที่มีเทศบาลรวมกันมากถึง 574 แห่ง เทศบาลนคร 6 แห่ง เทศบาลเมือง 31 แห่ง และเทศบาลตำบลอีกกว่า 537 แห่ง จังหวัดเชียงใหม่เป็นจังหวัดที่มีเทศบาลมากที่สุดในภาคเหนือถึง 121 แห่ง...

เรื่องและภาพ: วีรภัทร เหลาเกิ้มหุ่ง Summary เกษตรพันธสัญญามีจุดเริ่มต้นจาก แผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติฯ ฉบับที่ 1 ภายใต้รัฐบาลจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ โดยมีจุดมุ่งหมายที่จะพัฒนาประเทศให้ทันสมัยมากขึ้น รัฐบาลในช่วงเวลานั้นจึงได้ริ่เริ่มนโยบายสนับสนุนอุตสาหกรรมการผลิตเพื่อทดแทนการนำเข้า โดยมีอุตสาหกรรมอาหารสัตว์ที่รัฐเล็งเห็นว่าจะต้องได้รับการสนับสนุน ซึ่งขณะนั้นมี บริษัท เครือเจริญโภคภัณฑ์ (CPF) ที่ดำเนินธุรกิจอาหารสัตว์มาอย่างยาวนาน นอกจากการผลิตอาหารสัตว์อย่างเดียวแล้ว ในช่วงปี พ.ศ. 2513 CPF ได้ขยายรากฐานของบริษัทตัวเองจากการผลิตอาหารสัตว์เพียงอย่างเดียว กลายมาเป็น ‘ธุรกิจการแปรรูปเนื้อสัตว์ส่งออก’ อีกด้วย...

ภาพ: ธวัชชัย ดวงนภา ‘พื้นที่ชุ่มน้ำ’ เป็นระบบนิเวศที่อุดมไปด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ มีบทบาทสำคัญต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์และสิ่งมีชีวิตต่างๆ ไม่ว่าจะพืชหรือสัตว์ เป็นแหล่งผลิตสำคัญในห่วงโซ่อาหาร และช่วยป้องกันและบรรเทาผลกระทบจากภัยธรรมชาติ แต่ในปัจจุบันพื้นที่ชุ่มน้ำเหล่านี้กำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ทั้งจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและการใช้ประโยชน์ในรูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น โครงการพัฒนาในแต่ละพื้นที่ การขยายพื้นที่เกษตรกรรมและอุตสาหกรรม ปัจจัยเหล่านี้ทำให้ระบบนิเวศของพื้นที่ชุ่มน้ำเสื่อมโทรม และมีจำนวนลดลงอย่างต่อเนื่อง หนึ่งในพื้นที่ชุ่มน้ำที่กำลังเผชิญกับวิกฤตด้านการเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศอย่างชัดเจนในประเทศไทยคือ ‘เวียงหนองหล่ม’ พื้นที่ชุ่มน้ำขนาดใหญ่อันดับสองของประเทศ ซึ่งเคยมีเนื้อที่กว่า 20,000 ไร่ ตั้งอยู่ในเขตติดต่อของสามตำบลในจังหวัดเชียงราย ได้แก่ ตำบลจันจว้าและตำบลจันจว้าใต้ อำเภอแม่จัน...

เรื่องและภาพ: วีรภัทร เหลาเกิ้มหุ่ง ไฟป่าเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อพื้นที่ภาคเหนือ ซึ่งทุกปีจะต้องเผชิญกับการเกิดไฟป่าที่มีความรุนแรงมากขึ้น แม้ว่าในแต่ละปีหน่วยงานภาครัฐหลายแห่งจะเพิ่มงบประมาณเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว แต่ข้อมูลกลับแสดงให้เห็นว่าพื้นที่ที่เกิดไฟป่ายังคงขยายตัวอย่างต่อเนื่อง พบว่าปัจจัยการเกิดไฟป่าในภาคเหนือมี 2 ปัจจัย คือ 1. ความจำเป็นที่จะต้องพึ่งพาการเผาในพื้นที่ภาคเหนือ 2. มาตรการในการบริหารจัดการเชื้อเพลิงในป่า หรือ ‘การชิงเผา’ ที่มาจากรัฐ แต่ที่ผ่านมาข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับมาตรการชิงเผาของรัฐ กลับไม่เคยปรากฏออกสู่สาธารณะว่ามีรายละเอียดอย่างไร ใช้งบประมาณเท่าไหร่ หากเทียบเคียงข้อมูลจุดความร้อนระหว่าง ‘เชียงราย’ ที่ใช้แนวทาง 'งดเผา (Zero Burning)' ที่รวมไปถึงการงดใช้วิธีการชิงเผาจากรัฐ กับ...

จากเสียงสะท้อนของชาวบ้านใน ต.ท่าตอน อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ ที่ลุกขึ้นมาเรียกร้องให้มีการตรวจสอบและแก้ไขปัญหามลพิษในแม่น้ำกก เนื่องจากพบว่าน้ำในแม่น้ำมีความขุ่นข้นผิดปกติและมีปลาตายเป็นจำนวนมาก สร้างความวิตกกังวลต่อการใช้น้ำเพื่ออุปโภคบริโภคในชีวิตประจำวัน สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 (เชียงใหม่) หรือ สคพ.1 พร้อมหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จึงได้เร่งลงพื้นที่ตรวจสอบและเก็บตัวอย่างน้ำผิวดินเพื่อตรวจวิเคราะห์คุณภาพและสารมลพิษ เมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2568  4 เมษายน 2568 สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 (เชียงใหม่) เปิดผลการตรวจวัดคุณภาพน้ำ...