คำสำคัญ: ฝายพญาคำ

เรื่อง: ศรีนิธิรินทร์ ชื่นวณิช ภาพ: ปรัชญา ไชยแก้ว ในภาคเหนือของประเทศไทย โดยเฉพาะดินแดนล้านนา ภูมิประเทศที่เต็มไปด้วยขุนเขาสลับกับพื้นที่ราบต่ำ ทำให้แม่น้ำสายหลักไหลหล่อเลี้ยงชุมชนมายาวนาน ผู้คนจึงตั้งถิ่นฐานใกล้แหล่งน้ำ ใช้ชีวิตและทำการเกษตรโดยพึ่งพาธรรมชาติอย่างแนบแน่น แต่ธรรมชาติมีจังหวะของมัน ฤดูฝนน้ำหลากจนท่วมตลิ่ง หน้าแล้งน้ำน้อยจนไร่นาแห้งเหือด เพื่ออยู่ร่วมกับความไม่แน่นอนนี้ ชาวล้านนาจึงคิดค้นระบบจัดการน้ำที่เรียบง่ายแต่ชาญฉลาด ใช้ความเข้าใจธรรมชาติเพื่อสร้างความมั่นคงในการดำรงชีวิต “ฝาย” และ...