อาลัยยิ่งเจ้ายาย ส่งดวงเดือนกลับสู่ฟ้า ย้อนดูผลงานสำคัญของเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่

Date:

เมื่อวันที่ 2 มกราคม 2566 เวลา 07.25 น. ที่ผ่านมา เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ถึงแก่กรรมด้วยโรคชรา สิริอายุ 93 ปี 7 เดือน โดยเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ถือเป็นบุคคลคุณูปการสำคัญมากมายกับสังคมไทยในด้าน ศิลปะ ศาสนา วัฒนธรรมและสังคมสงเคราะห์



เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ เป็นธิดาของเจ้าราชภาคินัย (เมืองชื่น ณ เชียงใหม่) กับหม่อมจันทร์เทพย์ ณ เชียงใหม่ เกิดวันเพ็ญเดือนหก ปีมะเส็ง ที่ 22 พฤษภาคม 2472 ซึ่งตรงกับวันวิสาขบูชา จึงได้รับนามว่า เจ้าดวงเดือน จบการศึกษาจากโรงเรียนเรยีนาเชลีวิทยาลัย โรงเรียนวัฒโนทัย (คำเที่ยงอนุสรณ์) โรงเรียนวัฒโนทัยพายัพ และมัธยม 6 จากโรงเรียนดาราวิทยาลัย สมรสกับคุณพิรุณ อินทราวุธ เมื่ออายุ 19 ปี มีบุตร 1 คน และธิดา 3 คน

โดยเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่เป็นที่รู้จักในนาม เจ้ายาย เป็นเจ้านายฝ่ายเหนือ ทั้งนี้เจ้าดวงเดือนมิได้เป็นบุคคลในครอบครัวของผู้สืบสายสกุล ณ เชียงใหม่ สายตรงและไม่ได้เป็นบุคคลในครอบครัวของประธานราชตระกูล ณ เชียงใหม่ แต่เป็นเจ้านายฝ่ายเหนือที่สืบเชื้อสายเจ้านายฝั่ง ณ ลำพูน คือเจ้าเมืองชื่น ณ ลำพูน ต่อมาได้เปลี่ยนนามสกุลเป็น ณ เชียงใหม่ โดยพระราชานุมัติในเจ้าแก้วนวรัฐ เจ้าประเทศราชนพบุรีศรีนครพิงค์ และเจ้าเมืองชื่นได้รับแต่งตั้งเป็น เจ้าราชภาคินัย

เจ้าเมืองฝ่ายเหนือนั้นเดิมทีมีอำนาจในการปกครองตนเองค่อนข้างมาก ดำรงฐานะเป็น เจ้าประเทศราช กระทั่งสยามมีการปรับปรุงระบอบการปกครอง รวบเอาดินแดนล้านนาเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของสยาม ทำให้ระบอบ เจ้าประเทศราชสิ้นสุดลงเมื่อปี พ.ศ. 2486 และหลังจากนั้นอำนาจของเจ้านายฝ่ายเหนือก็สิ้นไปโดยสมบูรณ์และกลายเป็นสามัญชนคนธรรมดาเฉกเช่นเดียวกับพวกเราทุกคน แต่เจ้าเมืองเหนือหลายท่านยังได้รับการยกย่องจากคนเมืองเหนืออยู่อาทิ เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม

ผลงานสำคัญของเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ที่มีคุณูปการสำคัญกับสังคมไทย

ตลอดช่วงชีวิตที่ผ่านมานั้นเจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ถือมีผลงานที่เป็นที่ประจักษ์กับสังคมเป็นจำนวนมาก ทั้งยังอุทิศตนเป็นแบบอย่างในการเป็นพลเมืองที่ดี จนได้รับการบันทึกชื่อให้เป็นบุคคลสำคัญในสารานุกรมประวัติศาสตร์ไทยล้านนาเพื่อเป็นเกียรติประวัติและอนุสรณ์แห่งคุณความดี

ในด้านของงานสื่อสารมวลชน เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ถือเป็นบุคคลสำคัญที่มีบทบาทต่องานด้านสื่อสารมวลชนมาก ทั้งบทบาทของอดีตเจ้าของ และบทบาทบรรณาธิการบริหารหนังสือพิมพ์เสียงเชียงใหม่ ที่มีความแหลมคมในการนำเสนอข่าวสารอย่างตรงไปตรงมา ส่งผลให้เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ได้รับคัดเลือกเป็นอุปนายกสมาคมหนังสือพิมพ์ภาคเหนือและอุปนายกสมาคมหนังสือพิมพ์ส่วนภูมิภาค ทั้งนี้ยังจัดรายการวิทยุที่นำเสนอเรื่องราวที่เกิดขึ้นในสังคม จนได้รับเหรียญ VOA. ให้ในฐานะที่เป็นนักจัดรายการดีเด่น จากรายการวิทยุเสียงอเมริกา (Voice of America)



ในปี พ.ศ. 2564 ได้ประกาศเกียรติคุณยกย่อง เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ ให้เป็นบุคคล “ค่าแห่งแผ่นดิน” ในด้านการส่งเสริมศาสนาและวัฒนธรรม จากคณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติ

นอกจากนี้ เจ้าดวงเดือน ณ เชียงใหม่ก็ยังมีผลงานต่าง ๆ ที่เป้นประโยชน์แก่สังคม เช่นการเป็นผู้อนุรักษ์และส่งเสริมการแต่งกายของสตรีในภาคเหนือด้วยผ้าไทยและจัดให้มีการนำเอาประเพณีการทานข้าวบนขันโตกแบบไทยล้านนากลับมาเผยแพร่จนได้รับความนิยมอีกครั้งในสมัยปัจจุบัน, เป็นผู้เริ่มโครงการอนุรักษ์วัฒนธรรมและสิ่งแวดล้อม,ประธานที่ปรึกษากิตติมศักดิ์เครือข่ายสังคมสร้างสรรค์, ที่ปรึกษากิตติมศักดิ์มูลนิธิกองทุนเพื่ออนุรักษ์ดอยอินทนนท์ เป็นต้น

โดยพิธีบำเพ็ญกุศลจะจัดขึ้นในเดือนกุมภาพันธ์ 2566 ติดตามข่าวสารเพิ่มเติม

https://www.facebook.com/profile.php?id=100057749946350

ทีมข่าวที่ประกอบไปด้วยผู้คนหลากหลาย บ้างก็มาจากทะเล บ้างก็มาจากภูเขา แต่สุดท้ายก็ลงเอยที่ภาคเหนืออยู่ที่ Lanner นี่แหละ...

กองบรรณาธิการ
กองบรรณาธิการ
ทีมข่าวที่ประกอบไปด้วยผู้คนหลากหลาย บ้างก็มาจากทะเล บ้างก็มาจากภูเขา แต่สุดท้ายก็ลงเอยที่ภาคเหนืออยู่ที่ Lanner นี่แหละ...

น้ำท่วมขังเขตเมือง น้ำป่าไหลหลาก และน้ำล้นตลิ่ง สำรวจน้ำท่วมภาคเหนือ 5 พื้นที่ กับคำถามว่าทำไมน้ำถึงยังท่วมอยู่ เมื่อปัญหาไม่ใช่แค่ฝนตกหนัก?

เรื่องและภาพ: วีรภัทร เหลาเกิ้มหุ่ง Summary ปัญหาน้ำท่วมเป็นสถานการณ์ที่เกิดซ้ำทุกปีในช่วงฤดูฝน ส่งผลกระทบต่อชีวิตความเป็นอยู่ เศรษฐกิจ และโครงสร้างพื้นฐาน โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือ จากการสำรวจพื้นที่น้ำท่วมใน 17 จังหวัดภาคเหนือ...

คนเหนือฮู้ก่อ บ่ะต้องปิ๊กบ้านก่เลือกตั้งได้! ลงทะเบียนเลือกตั้งล่วงหน้าได้แล้ววันนี้ ก่อนหมดเขต 5 มกรา 2569 

อย่างตี้ฮู้กั๋นว่า คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ได้กำหนดหื้อ วันอาทิตย์ที่ 8 กุมภาพันธ์ 2569 เป็นวันเข้าคูหาเลือกตั้งโดยพร้อมเพรียงกันของผู้มีสิทธิเลือกตั้งทั่วประเทศไทย...

MMN ออกแถลงการณ์ ‘วันผู้ย้ายถิ่นสากล’ ชี้นโยบายย้ายถิ่นที่เป็นธรรมคือจุดแข็งร่วมลุ่มน้ำโขง ร้องรัฐไทยคุ้มครองสิทธิแรงงานข้ามชาติ

18 ธันวาคม 2568 เครือข่ายการย้ายถิ่นในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง (Mekong Migration Network: MMN) ออกแถลงการณ์เนื่องในวันผู้ย้ายถิ่นสากล...

หยาดเหงื่อใต้ฐานราก จาก ‘แรงงานข้ามชาติ’ สู่ ‘ผู้สร้างเมือง’ ที่ทำให้ไทยเดินหน้า บันทึกชีวิต ความฝัน และฟันเฟืองที่มองไม่เห็นของแรงงานไทใหญ่

เรื่อง: กุลธิดา กระจ่างกุล / ภาพ: จิราเจต จันทร์คำ  แรงงานข้ามชาติจากประเทศเพื่อนบ้าน โดยเฉพาะจากเมียนมา ถือเป็นกลไกสำคัญที่ขาดไม่ได้...