เรื่องและภาพ: ปรัชญา ไชยแก้ว

ในช่วงเทศกาลปี๋ใหม่เมืองที่หลายคนเตรียมตัวเตรียมใจไปเปียกในเทศกาลสงกรานต์ บวกกับการกินเลี้ยงที่สุดเหวียงในช่วงวันหยุดยาว ยังมีอีกหลายชีวิตที่เดินทางด้วยเหตุผลต่างกัน บ้างกลับบ้าน บ้างไปทำงาน บางคนเริ่มต้นใหม่ ขณะที่บางคนยังคงต้องอยู่กับหน้าที่

Lanner ชวนฟังเรื่องราวของผู้คนที่สถานีรถไฟเชียงใหม่และสถานีขนส่งอาเขต ที่ขนส่งเรื่องราวของผู้คนที่ต่างกันไป พี่หวันที่ขับรถส่งผลไม้ ออยหญิงสาวที่หอบชีวิตกลับสุราษฯ บ้านเกิด เพื่อเริ่มต้นชีวิตใหม่(อีกครั้ง) ยายแขกผู้ใช้ชีวิตวัยเกษียณในการเดินทาง ลุงธนที่ออกเดินทางหาลูกหลานที่คิดถึง และพลทหารนุที่สงกรานต์ปีนี้ไม่ได้กลับบ้านแต่กลับเข้ากรมกอง แต่ยังมีคำอวยพรฝากไว้ให้ทุกคน

จากเชียงใหม่กลับสุราษฯ สงกรานต์นี้ไม่ใช่แค่กลับบ้าน แต่คือการเริ่มต้นใหม่ (อีกครั้ง)

สงกรานต์ปีนี้ “ออย” หญิงสาวจากจังหวัดสุราษฎร์ธานี กำลังเดินทางกลับบ้านเกิดพร้อมครอบครัวอีก 4 คน หลังจากใช้ชีวิตอยู่เชียงใหม่มานานกว่า 10 ปี

ที่ผ่านมา ออยทำงานไปพร้อมกับดูแลน้องชายที่ป่วยและคุณยายที่ชราภาพ แม้แต่ละปีจะมีโอกาสกลับสุราษฯ เพียงปีละหน แต่ในช่วงเวลานั้นเธอก็จะใช้เวลาอยู่บ้านถึง 3 เดือนเต็ม เพื่อชาร์จพลังใจให้ตัวเอง

แต่การเดินทางครั้งนี้ไม่เหมือนเดิม เมื่อเธอตัดสินใจกลับไปอยู่ถาวร

“เหตุการณ์แผ่นดินไหวคราวก่อน ทำให้เรารู้สึกไม่ปลอดภัย อีกอย่างเราก็คิดถึงบ้าน คิดถึงต้นไม้ คิดถึงสวน” ออยเล่าด้วยรอยยิ้มเจือความหวัง เธอตั้งใจจะเริ่มต้นชีวิตใหม่ด้วยอาชีพทำสวนกับครอบครัวในพื้นที่ที่คุ้นเคย

“เศรษฐกิจก็ไม่ดีแบบนี้ เราต้องประหยัด เพราะวันข้างหน้าเราไม่รู้ว่าจะเกิดอะไรขึ้น” ออยกล่าวก่อนจะขึ้นรถ พร้อมฝากคำอวยพรถึงทุกคนในสงกรานต์ว่า

“ขอให้ทุกคนสุขภาพแข็งแรง ปลอดภัยจากโรค”

ยายแขก กับชีวิตวัยเกษียณที่ไม่เคยหยุดเดินทาง

“ถ้าอยู่บ้านแล้วเบื่อ ก็ออกเดินทางสิลูก” คำพูดง่ายๆ ของ “ยายแขก” อดีตอาจารย์มหาวิทยาลัย วัย 75 ปี ที่วันนี้กำลังเก็บกระเป๋าออกจากเชียงใหม่ในช่วงสงกรานต์

ยายแขกและลูกสาวมุ่งหน้าไปกรุงเทพฯ เพื่อเยี่ยมญาติ ก่อนจะตีตั๋วไปพักผ่อนริมทะเล รับลมในช่วงสงกรานต์ริมหาดทราย

ยายแขกเล่าว่าชีวิตหลังเกษียณของเธอไม่ได้เงียบเหงา แต่เลือกใช้เวลายังไงให้มีความสุข และในเมื่อไม่มีพันธะผูกมัดเหมือนแต่ก่อน เธอก็ใช้โอกาสนี้ออกเดินทางเท่าที่ร่างกายจะเอื้ออำนวย

“บ้านอยู่ในคูเมือง ใกล้ประตูท่าแพ ทุกปีสงกรานต์เห็นอุบัติเหตุเยอะมากเลย อยากฝากให้ทุกคนเล่นน้ำกันอย่างสนุกสนาน มีสติด้วยนะลูก” ยายแขกกล่าวด้วยแววตาเป็นห่วง

พี่หวัน สงกรานต์ไม่ใช่เวลาพักผ่อน มันคือโอกาสกอบโกย

“สงกรานต์เป็นช่วงกอบโกยนะ” พี่หวัน หนุ่มพิจิตรที่ปักหลักใช้ชีวิตอยู่เชียงใหม่มาร่วมหลายปี บอกกับเราระหว่างเตรียมตัวเดินทาง

พี่หวันมีอาชีพขับรถตู้ และใช้ช่วงเทศกาลที่หลายคนหยุดพักผ่อน กลับมาขับรถส่งผลไม้ตามเส้นทางสำคัญเพื่อนำส่งไปยังเมืองท่าก่อนข้ามแดนไปประเทศจีน

“ลำไย ทุเรียน มังคุด ต้องส่งตลอด คนขับรถก็ขาดช่วงสงกรานต์ เราเลยรับงานเพิ่ม”

เขาเล่าถึงสถานการณ์ในช่วงที่ทุกอย่างหยุดตัวแต่การขนส่งไม่เคยหยุดพัก การเดินทางของเขาเริ่มตั้งแต่ขึ้นรถไฟไปกรุงเทพฯ ต่อรถประจำทางเพื่อไปเอารถที่ระยอง ก่อนขับไปรับผลไม้ตามสวน แล้วส่งไปเชียงของหรือนครพนมตามจุดหมายปลายทาง

ก่อนหน้านี้ พี่หวันเคยทำงานในโรงงานผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่เชียงใหม่ แต่หลังจากโรงงานปิดตัวลง เขาก็เปลี่ยนเส้นทางชีวิตมาขับรถเป็นหลัก

“ปี๋ใหม่เมืองเชียงใหม่ปีนี้ซบเซา ไม่ครึกครื้นเหมือนแต่ก่อน จริงๆ อยากให้นักท่องเที่ยวมาเยอะๆ เรารักเชียงใหม่แล้วเพราะอยู่มานาน” พี่หวัน ทิ้งท้ายพร้อมรอยยิ้ม

กลับพิจิตรไปหาหลาน ก่อนมุ่งหน้าสู่ระยองเยี่ยมลูกสาว ใช้สงกรานต์เติมเต็มชีวิตหลังเกษียณ

สงกรานต์ปีนี้ “ลุงธน” เลือกเก็บกระเป๋าเดินทางออกจากเชียงใหม่ กลับไปยังบ้านเกิดที่จังหวัดพิจิตร เพื่อเยี่ยมหลานวัย 14 และ 10 ปี ก่อนจะเดินทางต่อไปยังระยอง เพื่อพบหน้าลูกสาวที่ไม่ได้เจอกันมาพักใหญ่

“ตอนนี้เกษียณแล้ว อยู่เชียงใหม่ก็แค่เฝ้าบ้าน ว่างๆ ก็อยากไปหาลูกหลานบ้าง คิดถึงเขา” ลุงธนเล่าอย่างอารมณ์ดี

หลังเกษียณ ลุงธนใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย เดินทางวนไปมาระหว่างเชียงใหม่ พิจิตร และระยอง สลับกันใช้เวลาอยู่กับลูกและหลานแต่ละแห่งราว 2-3 เดือน

“สงกรานต์นี่แหละเป็นช่วงดีๆ ได้ไปหาคนที่เรารัก” เขากล่าว พร้อมรอยยิ้มอบอุ่น

ก่อนลุงธนจะขึ้นรถไฟ เขาฝากคำอวยพรไว้กับผู้สัญจรในช่วงเทศกาลว่า “อยู่ดีมีสุข ขอให้อย่าเจ็บได้ไข้ รวยๆ”

สงกรานต์ที่ไม่ได้หยุดกลับบ้าน แต่กลับเข้ากรมกอง

ในขณะที่หลายคนเตรียมตัวกลับบ้านไปสาดน้ำและกินเลี้ยงกับครอบครัว พลทหารนุ กลับกำลังรีบขึ้นรถโดยสารเพื่อกลับไปประจำการที่ค่ายในอำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่

“เพิ่งกลับจากบ้านที่เวียงแก่นครับ ลาไป 10 วัน ตอนนี้ต้องกลับค่ายแล้ว” เขาเล่าระหว่างกำลังจัดกระเป๋าอย่างเร่งรีบ

สงกรานต์ปีนี้ นุต้องปฏิบัติหน้าที่เหมือนกับเพื่อนพลทหารอีกหลายคน เนื่องจากใช้วันลาไปก่อนหน้านี้ส่งผลให้ช่วงเทศกาลไม่ได้กลับบ้าน ทำให้เขารู้สึกน้อยใจเล็กน้อยที่พลาดโอกาสร่วมวงกินเลี้ยงกับครอบครัวในช่วงสงกรานต์

“ก็มีนอยๆ บ้างครับ ไม่ได้กลับไปกินข้าวกับที่บ้าน” เขา กล่าว

ก่อนจะจากไป นุฝากคำอวยพรถึงทุกคนในช่วงสงกรานต์ว่า “ขอให้เล่นสงกรานต์ด้วยความระมัดระวัง เล่นให้สนุกนะครับ”

ปรัชญา ไชยแก้ว

กองบรรณาธิการ Lanner เกิดและโตที่เชียงใหม่ มีความฝันบ้า ๆ ว่าอยากเป็นชาวประมง สอดส่องชีวิตผู้คนด้วยเลนส์ 576 ล้านพิกเซล และกลั่นกรองออกมาเป็นงานเขียน พบเจอได้ตามกิจกรรมทางการเมือง ที่ ลานท่าแพ