ภาพ : เทศบาลตำบลเวียงพางคำ
9 เมษายน 2568 เวลาประมาณ 12.00 น. สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทยจังหวัดเชียงราย (สวท.เชียงราย) รายงานว่า เกิดเหตุน้ำจากแม่น้ำสายทะลักเข้าท่วมพื้นที่ตลาดสายลมจอย ชุมชนเกาะทราย และชุมชนไม้ลุงขน อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย รวมถึงตลาดท่าล้อ ในเมืองท่าขี้เหล็กของเมียนมา ทำให้พ่อค้าแม่ค้าและประชาชนในพื้นที่ต้องเร่งขนย้ายสิ่งของขึ้นที่สูงเพื่อป้องกันความเสียหาย
วรายุทธ ค่อมบุญ นายอำเภอแม่สาย เปิดเผยว่า สาเหตุของเหตุน้ำทะลักในครั้งนี้ เนื่องมาจากการก่อสร้างพนังกั้นน้ำริมลำน้ำสายที่อยู่ระหว่างดำเนินการ เพื่อเตรียมรับมือฤดูฝนที่กำลังจะมาถึง โดยขณะก่อสร้างได้มีการนำถุง Bigbag ออกจากบางจุด แต่เกิดฝนตกหนักบริเวณต้นลำน้ำสาย ส่งผลให้น้ำไหลหลากเข้าท่วมพื้นที่ตลาดและชุมชนบริเวณใกล้เคียง
ทั้งนี้ ระดับน้ำในแม่น้ำสายยังคงไม่ล้นตลิ่ง แต่เนื่องจากพนังกั้นน้ำยังไม่แล้วเสร็จ จึงเกิดการทะลักผ่านจุดที่อยู่ระหว่างการก่อสร้าง ขณะนี้เจ้าหน้าที่ได้เร่งวางถุง Bigbag ใหม่เพื่อสกัดน้ำ และสถานการณ์เริ่มคลี่คลาย โดยระดับน้ำมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง และคาดว่ามวลน้ำจะไหลผ่านไปตามเส้นทางลำน้ำสายได้ตามปกติในไม่ช้า
ล่าสุด เมื่อเวลา 13.45 น. ระดับน้ำที่ท่วมในพื้นที่ตลาดสายลมจอยและชุมชนใกล้เคียงเริ่มลดลงอย่างต่อเนื่อง และภายในเวลาประมาณ 14.00 น. พื้นที่ตลาดและชุมชนได้แห้งสนิทแล้ว
ศูนย์อำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดเชียงราย (กอ.ปภ.จ.เชียงราย) ได้สั่งการให้อำเภอแม่สายและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) แจ้งเตือนประชาชนในพื้นที่ให้เฝ้าระวังสถานการณ์อย่างใกล้ชิด พร้อมทั้งเตรียมขนย้ายสิ่งของจำเป็นขึ้นที่สูง เพื่อป้องกันความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นเพิ่มเติม
นอกจากนี้ ยังได้มอบหมายให้อำเภอ อปท. และหน่วยทหารในพื้นที่ เร่งเสริมแนวป้องกันน้ำด้วยถุง Bigbag ตามจุดเสี่ยงบริเวณตลิ่งลำน้ำสาย พร้อมทั้งระดมกำลังช่วยเหลือประชาชนขนย้ายสิ่งของ ทำความสะอาดพื้นที่สาธารณะและบ้านเรือนที่ได้รับผลกระทบ เพื่อฟื้นฟูสภาพพื้นที่ให้กลับสู่ภาวะปกติโดยเร็ว
อย่างไรก็ตาม รศ.ชูโชค อายุพงศ์ หัวหน้าศูนย์วิชาการสนับสนุนด้านการบริหารจัดการน้ำ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เปิดเผยกับประชาชาติธุรกิจว่า พื้นที่อำเภอแม่สาย จังหวัดเชียงราย มีความเสี่ยงที่จะเกิดน้ำท่วมซ้ำอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ เนื่องจากลำน้ำสายที่เคยมีความกว้างราว 150 เมตรในอดีต ปัจจุบันเหลือเพียง 20-30 เมตร และมีสภาพตื้นเขินอย่างมาก
ชูโชค ระบุว่า ปัญหาสำคัญคือการรุกล้ำลำน้ำจากทั้งสองฝั่ง ทั้งฝั่งเมียนมาและฝั่งไทย โดยเฉพาะบริเวณตลาดสายลมจอย ซึ่งปัจจุบันตั้งอยู่ในเขตลำน้ำสายเก่าแทบทั้งหมด จึงเป็นพื้นที่ที่มีความเสี่ยงน้ำท่วมสูง
“หากต้องการแก้ไขปัญหาอย่างถาวร จำเป็นต้องย้ายเมืองออกจากแนวลำน้ำในระยะ 100 เมตรทั้งหมด ทั้งฝั่งไทยและท่าขี้เหล็ก ฝั่งเมียนมา แล้วพัฒนาพื้นที่ดังกล่าวให้เป็นเขตพื้นที่รับน้ำ (Flood Plain) เพื่อรองรับมวลน้ำในฤดูฝน” ชูโชคกล่าว พร้อมระบุว่า กรมโยธาธิการและผังเมืองได้วางแผนระยะยาวไว้แล้ว แต่การดำเนินการจำเป็นต้องใช้งบประมาณจำนวนมหาศาล
ทั้งนี้ ชูโชคย้ำว่า กว่า 90% ของพื้นที่ในระยะ 100 เมตรริมลำน้ำสายเป็นที่ไม่มีเอกสารสิทธิ์ การขุดลอกลำน้ำในปัจจุบันจึงเป็นเพียงการนำดินตะกอนออก ซึ่งช่วยได้เพียงเล็กน้อย หากเกิดฝนตกหนักหรือน้ำหลากในระดับเท่ากับปีที่ผ่านมา ต่อให้มีการขุดลอกหรือสร้างพนังกั้นน้ำก็ยังไม่สามารถป้องกันน้ำท่วมได้อย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากพื้นที่รับน้ำหายไปถึงประมาณ 70% แล้ว
“วันนี้ที่ขุดลอก ก็แค่เอาตะกอนออก แต่ถ้าเจอฝนตกหนักเหมือนปีที่แล้ว ไม่ว่าจะทำพนังหรือขุดลอกมากแค่ไหน น้ำก็ยังท่วมเหมือนเดิม”
