กองบรรณาธิการ

29 ธันวาคม 2565 ภาพ : กัญญ์วรา หมื่นแก้ว ​ชาวกะเหรี่ยงบ้านห้วยไร่-ห้วยงู-แม่ปูนน้อย จ.เชียงราย ประกาศพื้นที่คุ้มครองวัฒนธรรม ยืนยันสิทธิจัดการที่ดิน...

ในค่ำคืนที่ละอองไอของหมอกหนาว แทรกซอนเข้าชายคาเรือน และซุกซอนเข้าชายผ้าห่ม ทำให้ระบมร้าวในกล้ามเนื้อและแกนกระดูก ผมตื่นมากลางดึก แล้วนึกอยากดื่มเหล้าที่รสเสรี  เสรีในที่นี้คือรสที่แปร่งปร่าลิ้นออกไป ตามวัถตุดิบและภูมิปัญญาของบ้านนั้น ชุมชนนั้นและสูตรลับของเขาคนนั้น ที่มันหลากหลายรสสุนทรีย์อันมีมาแต่เดิม คนทำไร่ข้าวโพดบนเชิงดอยไหล่เขา  เขามีเหล้าข้าวโพดแก้หนาว ในค่ำคืนที่ฟ้าเป็นสีเทาหม่นมัว  คนทำสวนลำไย เขามีเหล้าที่หมักจากผลลำไยหวานละมัย ยั่วน้ำลายจากกกลิ้น  เพื่อนนาข้าว เขามีน้ำขาวที่ขม-อมหวานขื่นพอประมาณ และชุ่มคอ  คนทำตาลเขามี"ไอ้โอ๊ก"  ที่เป็นชื่อวิสามัญรู้กันในหมู่คนชอบน้ำตาลเมา ถ้าได้เชื้อแบบยีสป่าละรสเข้าท่ากว่าไหนๆ  คนชอบยาดองสมุนไพร ตัดด้วยดอกกัญชา บางค่ำคืนถึงกับต้องนอนห่มฟ้าและผิงดาว  ยามเช้าอาบแสงแรกของวันใหม่ ด้วยหัวใจที่เปล่าเปลือยเลยทีเดียว เหล่านี้คือภูมิปัญญาของคนบนแผ่นดินนี้ ที่มีความรู้ทางด้านชีวเคมีและศาสตร์แห่งสมุนไพร  กักบ่มและกลั่นกรองสุนทรียรส บางคราวเป็นน้ำกษัยปรุงยารักษากายให้ทุเลาจากโรคา โลกของทุนนิยมสมัยใหม่ ที่มันรวมหัวกับนโยบายแห่งรัฐแบบแยบยล ด้วยการกีดกันองค์ความรู้ของบรรพชน ให้ด้อยค่าโดยตีตราว่าไม่ได้มาตรฐาน-ผิดกฏหมาย  และสุดท้ายเขียนกรอบไว้ให้ผู้คนเข้าไม่ถึง เครี่องดื่มเหล่านี้ ควรเป็นแค่อาหารในครัวเรือนหรือเปล่า สักจอกสักถ้วยก่อนกินข้าว เรียกน้ำย่อยให้เจริญในธัญญาพลารส เลือดลมฉีดพล่านถึงปลายประสาทเบาสบาย โถๆๆๆๆ พ่อคุณเอย ไฉนเลยดัดจริตวจนภาษา เจรจาเลี้ยวลดคดไป คุยนักคุยหนา สารพัดจะคุยจะพูดจาโยกโย้ สุดท้าย.... เครื่องดื่มในครัวในเรือนชานแต่ทำกินกันเองไม่ได้ คนมีอำนาจมันบังคับทางอ้อมให้ต้องซื้อจากนายทุน ภูมิปัญญาจากบรรพบุรุษเรา ในการรังสรรค์จากธัญญาหาร-พลาหาร แต่เราทำกินกันเองไม่ได้  มันควรจะเป็นเมรัยธารา ที่มนุษยชาติควรมีสิทธิ์ได้ลิ้มลอง มิใช่สิทธิ์ที่ทุนใหญ่จับมือกับกฏหมาย  และครองไว้แต่ผู้เดียว ซึ่งเขาเองก็มิใช่ต้นคิดแต่เขาได้สิทธิ์ครอบครอง อย่ามาอ้างว่าเพื่อสุขภาพอนามัย  คนจะกินหรือไม่กินไม่เห็นมีใครอยู่ค้ำฟ้าได้สักคน "ลมหนาวและเหล้าเสรี" บทกวีโดย Areerut Panthong ภาพโดย จิรศักดิ์ คลุมดวง Lanner...

27 ธันวาคม 2565 เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2565 กลุ่ม นิติซ้าย –...

​​26 ธันวาคม 2565 24 ธันวาคม 2565 วง CGM 48 จัดงานเปิดตัวซิงเกิลหลักที่...

26 ธันวาคม 2565 16 ธันวาคมที่ผ่านมา แอมเนสตี้ อินเตอร์เนชั่นแนลประเทศไทย ได้จัดฉายภาพยนตร์สารคดี ‘The Monopoly...