กองบรรณาธิการ

ในช่วงสงกรานต์นั้นเป็นช่วงที่ผู้คนแห่กันจองรถทัวร์และรถไฟกันเต็มเพื่อกลับไปยังบ้านเกิด ภูมิลำเนา สถานที่ที่ตัวเองจากมา หลายคนมักจะจำภาพของเทศกาลสงกรานต์เป็นประเพณีการละเล่นสาดน้ำประแป้ง ประเพณีทางวัฒนธรรมอย่างการสรงน้ำพระ ขนทรายเข้าวัด หรือดำหัวผู้ใหญ่ และในขณะเดียวกันก็เป็นเทศกาลที่หลายคนต่างเฝ้ารอเพราะนั่นเป็นเวลาของ “การกลับบ้าน” ของคนที่ต้องจากบ้านไปไม่ว่าจะด้วยการศึกษาหรือการทำงาน ทว่ากลับบางคนนั้นไม่สามารถกลับไปยัง“บ้าน” ของเขาได้ คำว่าสงกรานต์มาจากคำในภาษาสันสกฤตว่า สํกฺรานฺติ (संक्रान्ति) หมายความว่า "การเปลี่ยนผ่านของดวงดาว" ประเพณีนี้ไม่ได้มีเพียงเฉพาะล้านนาเท่านั้น แต่เป็นวัฒนธรรมปีใหม่ร่วมกันของชาวอาเซียนภาคพื้นทวีปที่นับถือศาสนาพุทธนิกายเถรวาทไม่ว่าจะเป็น ชาวไทย ชาวลาว ชาวพม่า ชาวมอญ ชาวไต ชาวกัมพูชา...

สถานการณ์ชายแดนเมียนมาที่เมืองเมียวดี ตรงข้ามกับอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ดูจะน่าวิตกภายหลังกองทัพกะเหรี่ยง (KNU/PDF) ได้เข้ายึดค่ายของกองทัพเผด็จการทหารเมียนมาเป็นเวลากว่าหลายวัน ชาวบ้าน พี่น้องชาติพันธุ์บริเวณชายแดนที่ได้รับความเดือดร้อน เริ่มอพยพเคลื่อนย้ายเข้าฝั่งไทย ชวนสังเกตก่อนมีพรมแดนรัฐชาติ ผู้คนบริเวณแถบแม่น้ำเมยเป็นอย่างไร อำนาจรัฐลงไปถึงหรือไม่ มีรายงานจากฝั่งไทยไม่ไกลจากเมียวดี แต่ใกล้เคียงเมาะลำเลิง สมัยรัชกาลที่ 3 ภายหลังจักรวรรดิอังกฤษเข้ายึดครองพม่าได้อย่างสงบราบคาบแล้ว จึงตกลงทำแผนที่เขตแดน ครั้งหนึ่งราว ค.ศ.1846 ข้าราชการสยามกับเจ้าหน้าที่ของอังกฤษนัดหมายกันระหว่างเขตแดนเมืองอุทัยธานีกับเมืองเมาะลำเลิง ซึ่งทางฝ่ายอังกฤษมาล่าช้ากว่าที่นัดหมาย ในข้อเท็จจริงฝ่ายสยามได้รออยู่เป็นเวลา 1 เดือนและไม่พบเจ้าหน้าที่ของอังกฤษจึงได้เดินทางกลับ เพียงไม่กี่วัน ...

Lanner เปิดพื้นที่ในการขยายพื้นที่สื่อสาร โดยความคิดเห็นไม่จำเป็นต้องเหมือนกองบรรณาธิการ สามารถส่งมาได้ที่ lanner.editor@gmail.com เรื่อง: นาวินธิติ จารุประทัย “นักโทษชั้น 14” คือประเด็นยอดฮิตตั้งแต่ปลายปีที่แล้วจนถึงปัจจุบัน ซึ่งถูกพูดถึงในเชิงประชดประชันกันอย่างกว้างขวางในประเทศไทย ชนิดที่ว่า พูดถึงชั้น 14 แล้ว ก็นึกถึงเรื่องอื่นไม่ได้ไปสักพัก ประเด็นดังกล่าวถูกถกเถียงไปทั่ว ล่าสุดได้มีการนำไปอภิปรายในสภาผู้แทนราษฎรไทยในญัตติการอภิปรายทั่วไปแบบไม่ลงมติ ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 152 ของนายแพทย์วาโย อัศวรุ่งเรือง ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล ซึ่งได้อภิปรายถึงประเด็นดังกล่าวเพื่อตั้งแง่ต่อการเลือกปฏิบัติในกระบวนการดูแลรักษาผู้ต้องขังจากอาการป่วย...

ช่วงทศวรรษที่ 2440 นับว่าเป็นช่วงเวลาสำคัญในการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างรัฐสยามกับอาณาบริเวณล้านนา เนื่องจากช่วงเวลาดังกล่าวเป็นหมุดหมายของการทำความเข้าใจการผนวกรวมหรือยึดเอาล้านนาเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของรัฐสยามที่เพิ่งก่อตัวขึ้นมา นัยของการศึกษาความสัมพันธ์ดังกล่าวอาจปรากฏในลักษณะของการศึกษาความสัมพันธ์ทางการเมือง เศรษฐกิจ เครือข่ายความสัมพันธ์ของชนชั้นนำ การศึกษา และการเข้ามาของวิทยาการสมัยใหม่  อย่างไรก็ดี พื้นที่หนึ่งของความสัมพันธ์ระหว่างสยามกับล้านนาที่มีความน่าสนใจในการศึกษา แต่กลับมีการศึกษาถึงน้อยคือ การศึกษาความสัมพันธ์ในแง่ของกฎหมาย เนื่องจากการผูกขาดอำนาจในการใช้ความรุนแรง (physical violence) เป็นคุณสมบัติสำคัญของชุมชนการเมืองที่เรียกว่ารัฐ (แม็กซ์ เวเบอร์, 2563: น.33-34 และ 36) ไม่ว่ารัฐจะมีรูปแบบใด อำนาจในการกำหนดกฎเกณฑ์...

ในวันที่ 12 มีนาคม 2567 มีรายงานข่าวว่าโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรีออกมายืนยันสถานการณ์ปัญฝุ่น PM2.5 ของจังหวัดเชียงใหม่ โดยระบุว่า “อากาศเชียงใหม่ปีนี้ดีกว่าปีที่แล้ว” ซึ่งเอาเข้าจริง ๆ แล้วประเด็นว่าอากาศเชียงใหม่ปีนี้จะดีขึ้นหรือแย่กว่าปีที่ผ่าน ๆ มา คงเป็นเรื่องที่ต้องพูดกันไปอีกนาน สำหรับประชาชนกลุ่มหนึ่ง การยืนยันดังกล่าวคงจะไม่ทำให้พวกเขาหายใจหายคอได้โล่งขึ้นแต่อย่างใด เพราะในความเป็นจริงแล้ว ผลกระทบที่พวกเขาได้รับในยามที่มีวิกฤตการณ์ฝุ่น PM2.5 นั้น เหนือไปยิ่งกว่าคุณภาพอากาศ หากแต่เป็นเรื่องของคุณภาพชีวิต  ช่วงสายของวันเสาร์ที่ 30 มีนาคม...