กองบรรณาธิการ

ภาพปก: 10 Years Thailand ข้าพเจ้าไม่รู้จะเกริ่นนำเริ่มบทความชิ้นนี้อย่างไร  ขอเริ่มจากปี พ.ศ. 2553  ผู้เขียนเดินทางจากจังหวัดกาฬสินธุ์เมืองดินดำ มาอาศัยศึกษาต่อที่จังหวัดขอนแก่นเมืองแห่งดอกคูณและเสียงแคน เป็นห้วงเดียวกันกับที่ อภิชาติพงศ์ วีระเศรษฐกุล ได้กลายเป็นผู้กำกับไทยคนแรกที่คว้ารางวัลสูงสุด ในเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์ ทิวทัศน์ของขอนแก่นในเวลานั้นเต็มไปด้วยภาพของอภิชาติพงศ์ที่ถูกติดอยู่ทั่วเมือง พร้อมข้อความแสดงความยินดี และยกให้เป็นความภาคภูมิใจของคนทั้งจังหวัด กล่าวได้ว่าช่วงเวลานั้นเป็นช่วงเวลาหนึ่งที่ผู้กำกับผู้นี้ถูกยกให้เป็นบุคคลสำคัญประจำเมือง การที่ผู้เขียนต้องนั่งรถประจำทางสาย ขอนแก่น-มุกดาหาร ไปกลับระหว่างบ้านกับมหาวิทยาลัยอยู่บ่อย ๆ ก่อนรถจะเข้าเทียบจอดที่บขส. ต้องเคลื่อนผ่านสวนรัชดานุสรณ์ที่อยู่ติดกัน ทำให้สังเกตเห็นอนุสาวรีย์จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์...

“เธอรักฉันไหม” ประโยคขึ้นต้นของเรื่องสั้น ไพร่ฟ้า ซึ่งอยู่ในรวมเรื่องสั้นเรื่อง ฟ้าบ่กั้น เรื่องสั้นเรื่องนี้ฉบับพิมพ์ครั้งแรกเมื่อปี 2501 (ไอดา, 2564) วรรณกรรมชิ้นนี้ตีพิมพ์ครั้งแรกปีใน พ.ศ.2501 เป็นปีเดียวกับที่ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ รัฐประหารกระชับอำนาจ และแน่นอนว่าหนังสือเล่มนี้ถูกจับตาว่ามีเนื้อหาที่ขัดต่อความเรียบร้อยของบ้านเมืองจนในที่สุดต้องเก็บออกจากแผง (ลาว, คำหอม, 2501, น.218)  วันที่ 14 กุมภาพันธ์ ใกล้เข้ามาทุกขณะ เดือนนี้ถูกนิยามว่าเป็นเดือนแห่งความรัก ผมตามอ่านดูบทความหลายชิ้นส่วนใหญ่...

ตั้งแต่ช่วงเดือนมกราคม 2567 เป็นต้นมา ผู้เขียนมีโอกาสไปร่วมงานกิจกรรมสำคัญในเมืองลำปางหลายแห่ง รวมถึงการใช้ช่วงเวลาเย็นของสุดสัปดาห์ไปกับการเดินถนนคนเดินกาดกองต้าและถนนสายวัฒนธรรมย่านชุมชนท่ามะโอ  ได้พบความแปลกใหม่อย่างหนึ่งคือมีกลุ่มคนราว 40-60% ของจำนวนผู้มาเที่ยวชมงาน สวมชุดพื้นเมืองโทนสีแดงอมชมพูคล้ายโทนสีของเค้ก Red Velvet ที่วางขายตามร้านคาเฟ่หรือเบเกอรีต่าง ๆ “สีแบบนี้เรียกว่าสีครั่ง เป็นผลิตภัณฑ์ที่เกิดจากโครงการวิจัยของ อว. (กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม) เพื่อส่งเสริมอาชีพให้กับกลุ่มทอผ้าย้อมสี​ธรรมชาติ​จาก​ทั้ง​ 13​ อำเภอของจังหวัดลำปาง และสร้างอัตลักษณ์ทางวัฒนธรรมใหม่ให้ลำปางเป็นเมืองหลวงแห่งผ้าครั่ง​ โดยมีมหาวิทยาลัย​สวน​ดุสิต ​ศูนย์การศึกษา​ลำปาง​เป็นแม่งาน​” แม่สมพร ใจคำ ผู้ประกอบการวิสาหกิจชุมชนกลุ่มฮอมฮักผ้าทอทุ่งฮี อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง หนึ่งในผู้ออกบูธแสดงสินค้าตามงานกิจกรรมต่าง...

9 กุมภาพันธ์ 2567 ชุมชนบ้านห้วยสัก หมู่ที่ 9 และหมู่ 15 ตำบลยางฮอม อำเภอขุนตาล จังหวัดเชียงราย ร่วมกับสมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต จัดงานสืบชะตาป่าชุ่มน้ำจำปูดิน มีผู้เข้าร่วมงานกว่า 300 คน โดยมีผู้นำของตำบลยางฮอม หน่วยงานภาครัฐ และนักเรียนโรงเรียนบ้านห้วยสักเข้าร่วมพิธีกรรม ภายในงานมีการทำพิธีเลี้ยงผีป่าจำปูดิน และพิธีสืบชะตาป่า โดยพระสงฆ์ 9 รูป...

หลังจากการชุมนุมและแสดงออกทางการเมืองของคนรุ่นใหม่ในปี 2563 เป็นต้นมา น่าจะนับได้ว่าเป็นช่วงระยะเวลาซึ่งเจ้าหน้าที่รัฐมีการดำเนินคดีต่อนักศึกษา-ประชาชน ในพื้นที่ภูมิภาคมากที่สุดเท่าที่เคยมีมา หากเทียบกับการชุมนุมของประชาชนในช่วงก่อนหน้านี้ คดีไม่ได้จำกัดวงอยู่ในพื้นที่ที่มีการชุมนุมใหญ่หรือชุมนุมจำนวนมากอย่างในกรุงเทพฯ แต่กระจัดกระจายไปในหลายจังหวัดทั่วประเทศ แม้แต่จังหวัดที่ไม่เคยมีการเคลื่อนไหวหรือคดีความมาก่อน โดยเฉพาะในพื้นที่ภาคเหนือที่มีจำนวนคดีความมากกว่าภูมิภาคอื่น ๆ เล็กน้อย ระหว่างที่หลากหลายองค์กรการเปิดการลงชื่อเสนอร่างกฎหมาย “พ.ร.บ.นิรโทษกรรมประชาชน” เพื่อให้มีการยุติการดำเนินคดีจากการชุมนุมและแสดงออกทางการเมืองของภาคประชาชน ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน ร่วมกับ Lanner ชวนทบทวนสถิติและสถานการณ์คดีในพื้นที่ทางภาคเหนือ คดีในภาคเหนือมีไม่น้อยกว่า 91 คดี มากกว่าภาคอีสาน-ใต้ เยอะสุดที่เชียงใหม่ จากข้อมูลของศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน หลังการเริ่มชุมนุมของเยาวชนปลดแอก ตั้งแต่ช่วงเดือนกรกฎาคม...