ประวัติศาสตร์

วันเข้าพรรษา เริ่มในวันแรม 1 ค่ำเดือนแปดในปีปรกติ และเริ่มวันแรม 1 ค่ำเดือนแปดหลัง ในปีที่มีเดือนแปดสองหน ซึ่งเรียกว่า อธิกมาส วันแรม 1 ค่ำ เรียกว่า วันเข้าพรรษา พรรษาสิ้นสุดในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 11 ซึ่งเรียกว่า ออกพรรษา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงบัญญัติให้พระภิกษุอยู่ประจำ ณ วัดใดวัดหนึ่งตลอดช่วงฤดูฝน...

ความพยายามในการรวมการปกครองเข้าสู่ศูนย์กลางในสมัยรัชกาลที่ 5 ได้สร้างความขัดแย้งขึ้นกับผู้ปกครองท้องถิ่นเดิม และการสร้างรัฐสมัยใหม่ได้กีดกันคนจำนวนหนึ่งออกไปจึงเกิดความขัดแย้งขึ้นทั่วในสยาม ทั้งกรณีเจ้าแขกเจ็ดหัวเมืองปี 2445 กบฎผีบุญในอีสานปี 2444 และกบฎเงี้ยวในภาคเหนือปี 2445 ไทใหญ่หรือเงี้ยวคือกลุ่มชาติพันธุ์กลุ่มหนึ่งที่อาศัยอยู่กระจายทั่วไปตามเทือกเขาทางภาคเหนือของไทย ลาว เมียนมา และตอนล่างของจีนในปัจจุบัน พวกเงี้ยวมีความใกล้ชิดกับชาวล้านนามานานหลายร้อยปี เพราะในอดีตไม่มีการแบ่งเขตแดนตามรูปแบบของรัฐสมัยใหม่ ผู้คนจึงสามารถเคลื่อนย้ายถิ่นฐานได้สะดวกโดยไม่สนใจเส้นแบ่งพรมแดน ซึ่งก่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนและผสมผสานทางวัฒนธรรมระหว่างกันมาโดยตลอด ชาวล้านนาจึงมีความใกล้ชิดกับพวกเงี้ยวมากกว่าพวกไทย-สยาม จากความไม่พอใจเรื่องการเก็บภาษีของสยามของเงี้ยวในบังคับสยาม และการห้ามเงี้ยวในบังคับอังกฤษสร้างวัด สิ่งปลูกสร้างและถือครองที่ทำกินจากการทำสนธิสัญญาเบาว์ริ่ง ทำให้เกิดความไม่พอใจขึ้นในกลุ่มคนเงี้ยว จนปี 2445 มีข่าวลือว่ามีการซ่องสุมกำลังโจร...

ภาพ:หอจดหมายเหตุแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระนางเจ้าฯ เชียงใหม่ เมื่อครั้งปฏิวัติสยามในปี 2475 ประเทศไทยได้เปลี่ยนแปลงระบบการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชเป็นระบอบประชาธิปไตย คณะราษฎรเล็งเห็นถึงความสำคัญที่จะปลูกฝังอุดมการณ์ประชาธิปไตยให้กับประชาชนทั่วไปเพื่อรักษาระบอบประชาธิปไตยให้มั่นคง  งานฉลองรัฐธรรมนูญจึงเกิดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองและเผยแพร่อุดมการณ์ประชาธิปไตยไปในตัว งานฉลองรัฐธรรมนูญไม่เพียงจัดขึ้นในกรุงเทพฯเท่านั้นแต่มีในจังหวัดอื่นๆ ด้วย ซึ่งภาคเหนือก็มีงานฉลองรัฐธรรมนูญเช่นเดียวกัน จะเห็นได้จากภาพงานฉลองรัฐธรรมนูญที่จังหวัดลำพูนที่มีทั้งการเดินขบวนฉลองรัฐธรรมนูญ การจัดซุ้ม และงานเลี้ยงรื่นเริง  งานฉลองรัฐธรรมนูญสิ้นสุดลงเมื่อปี 2490 เนื่องจากภาวะเศรษฐกิจภายหลังสงครามโลกและการปฏิวัติโดยคณะรัฐประหารนำโดยจอมพล ผิน ชุณหะวัณ

11 มิถุนายน ถือเป็นวันคล้ายวันเกิดของนักบุญแห่งล้านนา ครูบาเจ้าศรีวิชัย หรือ ‘ครูบาศรีวิชัย’ ซึ่งเป็นผู้ริเริ่มการสร้างถนนขึ้นดอยสุเทพ เป็นทั้งคุณูปการแก่ภาคเหนือ และประวัติศาสตร์แรงศรัทธาและการร่วมแรงร่วมใจกันของประชาชน โดย Lanner ขอบอกเล่าประวัติของครูบาศรีวิชัย เพื่อไม่หลงลืมไปว่า ประวัติศาสตร์ของประชาชนที่ไม่ถูกกดทับโดยประวัติศาสตร์จากส่วนกลาง ยังคงมีชีวิต จากข้อมูลในหนังสือ สารประวัติครูบาศรีวิชัย นักบุญแห่งล้านนา ของ สิงฆะ วรรณสัย ได้ระบุข้อมูลชีวิตชั้นต้นของ ครูบาเจ้าศรีวิชัย ไว้ว่า ท่านเกิดในปีขาล...

9 มิถุนายน ถือเป็นวันคล้ายวันเกิดของ ‘นิสิต จิรโสภณ’ 1 ในประชาชนที่ต่อสู้เพื่อความจริงและมวลชนอย่างกล้าหาญในยุคแสวงหา เป็นสื่อมวลชนที่กล้าตั้งคำถาม ขับเคลื่อนสังคมในยุคเผด็จการ ก่อนที่จะจบชีวิตอย่างปริศนาจากการตกรถไฟ เมื่อวันที่ 2 เมษายน 2518 ระหว่างลงไปทำข่าวให้กับหนังสือพิมพ์อธิปัตย์ จังหวัดนครศรีธรรมราช ในห้วงเวลาขวาพิฆาตซ้าย ก่อนการมาถึงของเหตุการณ์นองเลือด 6 ตุลาคม 2519​ และในวันนี้เองที่เป็นวาระครบรอบ 48 ปีการจากไปของ นิสิต...