คำสำคัญ: สิ่งแวดล้อม

“มันเป็นวิกฤตที่ยาวมาก และเราไม่รู้ว่าจะสิ้นสุดเมื่อไหร่”  คำกล่าวของธารวารินทร์ ทองผาภูมิประภาส เยาวชนหญิงวัย 29 ปี จากหมู่บ้านคลิตี้ล่าง อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี ผู้เติบโตมาในหมู่บ้านที่กลายเป็นพื้นที่พิสูจน์ความล้มเหลวของระบบเยียวยารัฐ ธารวารินทร์เกิดและเติบโตท่ามกลางวิกฤตมลพิษสารตะกั่วที่รั่วไหลลงลำห้วยคลิตี้ตั้งแต่ปี 2518 โดยมีโรงแต่งแร่ตะกั่วตั้งอยู่ที่คลิตี้บน ก่อนที่สารพิษจะไหลลงมายังคลิตี้ล่าง ช่วงเวลานั้นรัฐไม่ได้ออกมาตรการรับมือใดๆ จนกระทั่งผลกระทบเริ่มปรากฏในชีวิตประจำวันของคนในชุมชน “เราเคยถูกห้ามไม่ให้ลงไปเล่นน้ำ พ่อแม่จะเตือนเสมอว่า...

มีนาคมถึงเมษายน 2568 สถานการณ์สิ่งแวดล้อมในภาคเหนือตอนบนของประเทศไทย โดยเฉพาะในพื้นที่อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ และอำเภอเมือง จังหวัดเชียงราย ได้รับความสนใจจากประชาชนและหน่วยงานรัฐเป็นจำนวนมาก จากสถานการณ์ที่ชาวแม่อายส่งเสียงให้ภาครัฐเร่งตรวจสอบและแก้ไขปัญหามลพิษในแม่น้ำกกอย่างจริงจัง จนกระทั้งเมื่อวันที่ 4 เมษายน 2568 สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 ได้ออกประกาศแจ้งเตือนประชาชนในพื้นที่อำเภอแม่อายให้หลีกเลี่ยงการลงเล่นน้ำและการใช้น้ำจากแม่น้ำกก หลังพบว่าสีของแม่น้ำเปลี่ยนแปลงอย่างผิดปกติและมีรายงานความกังวลจากชาวบ้านเกี่ยวกับการใช้แม่น้ำเพื่ออุปโภคบริโภค จากการตรวจวิเคราะห์น้ำผิวดินเมื่อวันที่ 19...

จากกรณีที่ ชาวตำบลท่าตอน อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ กว่า 700 คน รวมตัวกันเดินขบวนรณรงค์ปกป้องแม่น้ำกกเนื่องในวันหยุดเขื่อนโลก เมื่อวันที่ 14 มีนาคม 2568 ที่ผ่านมา โดยในกิจกรรมมีการออกแถลงการณ์เรียกร้องรัฐบาลให้มีการปกป้องแม่น้ำกก โดยการเดินขบวนรณรงค์เพื่อต้องการส่งเสียงให้สังคมได้เห็นถึงผลกระทบจากภัยพิบัติที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศแม่น้ำที่ส่งผลต่อชุมชน  จันทร์แสง (นามสมมุติ) วัย...

สิ่งที่กำหนดว่าระบบไฟฟ้าในประเทศไทยจะเป็นอย่างไรในระยะเวลา 15-20 ปีข้างหน้าคือ แผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้า (Power Development Plan) หรือ PDP ซึ่งเป็นหนึ่งใน 5 แผนพลังงานภายใต้กรอบแผนพลังงานชาติ (National Energy Plan) ที่กำกับทิศทางการพัฒนานโยบายพลังงานของประเทศ โดยประกอบด้วย...

เมื่อวันพุธที่ 14 กุมภาพันธุ์ พ.ศ.2567 เวลา 13.30 น. ณ ศาลาประชาคม หมู่ที่ 10 ตำบลเขากะลา อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ เครือข่ายชุมชนและชาวบ้านกลุ่มรักษ์เขากะลา รวมกลุ่มออกมาเคลื่อนไหวคัดค้านเวทีการประชุมรับฟังความเห็นและการมีส่วนร่วมของประชาชนครั้งที่ 1...

“ศาสตร์และศิลป์ในการอยู่ร่วมกันกับธรรมชาติด้วยแนวคิด ‘หมุนเวียน’ ซึ่งเป็นแนวคิดที่บรรพบุรุษของเราให้ความสำคัญ ได้ส่งต่อมาจนถึงรุ่นของเรา จนในวันนี้ แนวคิดนี้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดการรวมตัวกันของคนรุ่นใหม่ในชุมชนกะเหรี่ยงทั่วประเทศไทย เพื่อร่วมกันแลกเปลี่ยนแนวคิด องค์ความรู้ ความเชื่อและส่งต่อเรื่องราวนี้สู่ทุกคน เป็นดั่งการหมุนและเวียนต่อไปไม่รู้จบ” ข้อความสื่อสารส่วนหนึ่งในนิทรรศการวิถีหมุนเวียน ในเทศกาล The Rotate Festival: เทศกาลหมุนเวียนชีวิตชนเผ่าพื้นเมือง ได้เชิญชวนทุกคนมาร่วมพบปะ แลกเปลี่ยน...

เมื่อวันที่ 18 กรกฎาคม 2566 สภาลมหายใจเชียงใหม่และภาคีเครือข่าย ได้ร่วมกันเปิดเวทีพื้นที่ความรู้การใช้ไฟ สู่แนวทางการจัดทำแผนการจัดการไฟเชิงพื้นที่ขึ้น ณ ห้องทิพย์พิมาน โรงแรมเชียงใหม่แกรนด์วิว จังหวัดเชียงใหม่ โดยเวทีนี้จัดขึ้นเพื่อแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ในการใช้ไฟและทิศทางการบริหารจัดการไฟผ่านแอพพลิเคชั่น Fire D 2567 เพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยเวทีดังกล่าวมีผู้เข้าร่วมจำนวน...

ชาวปกาเกอะญอบ้านขวัญคีรี อ.งาว จ.ลำปาง ยื่นป่าไม้ลำปาง รื้อถอนโครงการปลูกป่าทับที่ชุมชน หวั่นกระทบวิถีชาติพันธุ์ ด้านรองผู้ว่าฯ-สบอ.13 ลำปาง รับส่งเรื่องถึงหน่วยงานต่อไป มูลนิธิพัฒนาภาคเหนือ ได้รายงานว่า เมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 2566 ที่ผ่านมา ชาวบ้านขวัญคีรีนอก หมู่ที่...

มูลนิธิพัฒนาภาคเหนือ ได้เผยแพร่รายงานของชุมชนปกาเกอะญอ บ้านขวัญคีรีนอก ที่กำลังประสบปัญหาจากผลกระทบของโครงการปลูกป่าฟื้นฟูหน่วยต้นน้ำ โดยเจ้าหน้าที่ป่าสงวนแห่งชาติ ป่าแม่โป่ง เชื่อว่าเป็นการปลูกป่าทับที่ และกระทบกับวิถีชีวิต 4 มิ.ย. 2566 ชุมชนปกาเกอะญอ บ้านขวัญคีรีนอก หมู่ที่ 11 ต.บ้านร้อง อ.งาว จ.ลำปาง...

18 พฤษภาคม 2566 ชุมชนกะเหรี่ยงบ้านกลาง หมู่ 5 และบ้านแม่ส้าน หมู่ 6 ต.บ้านดง อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง ยื่นหนังสือขอปฏิเสธการสำรวจการเลี้ยงสัตว์ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท (เตรียมการ) โดยยื่นถึงหัวหน้าอุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท (เตรียมการ), ผู้อำนวยการสำนักงานบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่...

เรื่อง: วรัญญู คงสถิตย์ธรรม/ The Isaan Record “เมื่อก่อนต้นไม้สีเขียวร่มรื่น วัวควายมีหญ้ากิน ทำนาได้ทุกปี หาเก็บผัก จับปลากินได้ตลอด พอมีเหมืองขึ้นมา ทุกวันนี้ผักปลาก็ต้องไปซื้อกิน ปลูกข้าวก็ยุบตายหมด ขนาดวัวยังหาหญ้าให้กินยากแล้ว บ้านก็พัง”  นี่เป็นเสียงแห่งความขมขื่นของ สุปราณี ทองอุลัย ชาวบ้าน ต.หนองไทร...

เรื่อง: ทรงวุฒิ จุลละนันท์ /Citizen Reporter จาก The Isaan Record รายงานชิ้นนี้อยู่ภายใต้โครงการ Journalism that Builds Bridges เผยแพร่ครั้งแรกเมื่อ 1 มี.ค. 2566 ทางเว็บไซต์ The...

เมื่อวันที่ 8 มีนาคม 2566 เวลา 10.00 น. พรรคก้าวไกล มีการจัดประชุมสังเกตุการณ์ควบคุมไฟป่า ร่วมรับฟังและรับทราบข้อมูลปัญหาของสำนักบริหารพื้นที่อนุรักษ์ที่ 16 (กรุมอุทยาน ฯ) ถึงปัญหาไฟป่า ณ สถานที่ศูนย์ฝึกอบรมและพัฒนาการควบคุมไฟป่า แม่เหียะ...

ผู้นำชุมชนท้องถิ่นร่วมกันทำหนังสือถึงนายกรัฐมนตรี คัดค้านโครงการผันน้ำยวม 1.7 แสนล้าน แสดงจุดยืนไม่เห็นด้วยกับโครงการเพิ่มปริมาณน้ำต้นทุนเขื่อนภูมิพล (แนวผันน้ำยวม) ขอให้เพิกถอนรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อม และยุติการดำเนินการทุกโครงการที่เกี่ยวข้อง หวั่นป่าไม้ผืนใหญ่ 3 จังหวัดพินาศ ไร้ผลการศึกษา ชาวบ้านแม่งูดล้อมเจ้าหน้าที่รัฐอดเก็บข้อมูล-เข้าพื้นที่โดยไม่ขออนุญาต เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2566 สำนักข่าวชายขอบ...

เรื่อง: ปภาวิน พุทธวรรณะ “จับตา เฝ้าระวัง ตื่นตัว กล้าหาญ รอเป็นฝ่ายตั้งรับ เท่ากับรอเป็นถังขยะให้เขา การตื่นตัวไม่ใช่การตื่นตูม เพราะเราคงไม่ต้องการเป็นเหมือนกระต่ายกับเต่าที่หลับใหลไปในความประมาท งานนี้ถ้าผู้นำชุมชนหรือชาวบ้านไม่ยอมออกมาเคลื่อนไหวเลย จะเสียใจภายหลัง ข้อเท็จจริงที่ว่า เราต้องกำจัดขยะ แต่การมีบ่อขยะขนาดใหญ่ กระทบต่อสิ่งแวดล้อมและวิถีชีวิตอย่างรุนแรงยากที่จะหลีกเลี่ยง เป็นการขยะแบบรวมศูนย์ ซึ่งไม่เกิดความยั่งยืน...

30 พฤศจิกายน 2565 25-27 พฤศจิกายน 2565 ณ สวนป่าในเมือง แม่เหียะ จังหวัดเชียงใหม่ กลุ่ม สม-ดุล เชียงใหม่ สภาลมหายใจเชียงใหม่ กรีนพีซ ประเทศไทย และเครือข่ายภาคประชาสังคม ได้ร่วมจัดงานเทศกาลเพื่อลมหายใจเชียงใหม่ครั้งที่...

เรื่องและภาพ : ธันย์ชนก กันธิยาใจ, นันทัชพร ศรีจันทร์ ในวันนี้โลกนี้เต็มไปด้วยวิกฤตและปัญหาสิ่งแวดล้อม เราก็มักจะกลับมาตั้งคำถามกับตัวเองอยู่เสมอว่า ตัวเราจะสามารถทำอะไรเพื่อแก้ปัญหานี้ได้บ้าง? ชนกนันทน์ นันตะวัน หรือ หนุ่ย จากกลุ่มสม-ดุลเชียงใหม่ ที่เชื่อว่ามนุษย์ทุกคน สามารถเป็นส่วนหนึ่งที่จะทำสิ่งดี ๆ เพื่อปรับสมดุลของธรรมชาติได้...

2 พฤศจิกายน 2565 ขบวนการประชาชนเพื่อสังคมที่เป็นธรรม (P-Move) ได้ออกแถลงการณ์ ประณามนโยบายมุ่งค้าที่ดินสนองผู้มั่งคั่ง ซ้ำเติมวิกฤตที่ดินไทย ตอกย้ำความเหลื่อมล้ำทางสังคม มีเนื้อหาดังนี้ "ตลอดระยะเวลา 8 ปีในการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีของประยุทธ์ จันทร์โอชา ได้สร้างความเหลื่อมล้ำ การผูกขาดอำนาจการจัดการที่ดินอยู่ทรัพยากรอยู่ที่รัฐราชการ และการเอื้อประโยชน์ให้กลุ่มทุนนั้นทวีความรุนแรงขึ้นอย่างต่อเนื่อง และยิ่งสะท้อนชัดเจนยิ่งขึ้นเมื่อรัฐบาลยังคงเดินหน้านโยบาย...