กองบรรณาธิการ

  ในช่วงปลายฤดูหนาวเริ่มเข้าสู่ฤดูร้อนของทุกปีทุกคนจะเตรียมพร้อมเพื่อรับมือกับสถานการณ์ค่าฝุ่น PM2.5 ที่เพิ่มสูงขึ้นทุกปีแต่ปัญหานี้อยู่คู่กับชาวภาคเหนือและชาวเชียงใหม่เป็นเวลาหลายปี โดยที่รัฐยังไม่ประกาศแนวทางแก้ไขที่เป็นรูปธรรม สิ่งที่เห็นจนชินตามีเพียง รถฉีดน้ำที่ออกตระเวนฉีดน้ำตามพื้นที่ที่มีเครื่องวัดค่าฝุ่นเพื่อให้ค่าฝุ่นลดลงบ้าง ไม่ประกาศให้ประชาชนทำงานอยู่บ้านประกาศแค่คนในหน่วยงานเท่านั้น สถานการณ์ฝุ่นควันในจังหวัดเชียงใหม่ในปัจจุบัน แม้ว่าจะถูกรายงานโดยศูนย์บัญชาการป้องกันและแก้ไขปัญหาไฟป่า หมอกควัน และฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 เมื่อวันที่ 4 มกราคม ที่ผ่านมาว่าอยู่ในเกณฑ์ “ดี” ซึ่งมีค่าฝุ่น PM2.5 ไม่เกิน 37.5 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร แต่ก็มีจุดความร้อนสะสมเกิดใหม่ตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค....

“คงไม่ใช่ทุกคนจะมีกำลังมากพอในการซื้อยานพาหนะส่วนตัว เพื่อให้เกิดความสะดวกสบายเวลาการเดินทาง” ความคิดที่วนเวียนอยู่ในหัวซ้ำไปซ้ำมาของผู้เขียนขณะมองเห็นผู้คนนั่งรอรถโดยสารขณะที่อากาศร้อนอบอ้าวในช่วงของวันในอำเภอสันกำแพง ทั้งอดคิดไม่ได้ว่าถ้าเชียงใหม่เข้าสู่ ‘ฤดูฝุ่น’ แล้วจะเป็นยังไง? “ชีวิตประจำวันของผู้คนปฏิเสธไม่ได้เลยว่า มีความจำเป็นต้องใช้ยานพาหะนะเพื่อการเดินทางออกไปใช้ชีวิตตามจุดมุ่งหมายที่แตกต่างกันออกไป ไปทำงาน ศึกษาเล่าเรียน หรือธุระอื่น ๆ” สำหรับคนที่ไม่มีกำลังมากพอคงจะไม่มีทางเลือกมากนัก และปฏิเสธไม่ได้ที่จะต้องเลือกใช้บริการขนส่งสาธารณะ แต่ด้วยความไม่เอื้ออำนวยที่มากพอของการจัดบริการขนส่งสาธารณะ จึงทำให้ต่างคนต่างซื้อรถส่วนตัวมาใช้มากขึ้น จนกลายเป็นความปกติที่ใครต่อใครก็มีรถส่วนตัวกันทั้งนั้น นี่อาจจะเป็นวิธีคิดที่เหมารวมรวบรัดไปหน่อย ที่อาจจะทำให้ความไม่ปกติคือการใช้บริการขนส่งสาธารณะ ปัจจุบันหมอกควันที่มีค่าฝุ่นละอองในอากาศหนาแน่น ซึ่งรุนแรงขึ้นทุกปี โดยมีสาเหตุมาจากมลภาวะทางอากาศจากยานพาหนะ เนื่องจากไม่มีระบบขนส่งมวลชนที่เหมาะสมและเพียงพอ  และการขยายตัวของเมือง ก็เป็นอีกสาเหตุสำคัญเช่นเดียวกัน ร้านเล็กร้านน้อยเรียงราย ริมทางมีรถสองแถวสีขาว สลับวนเวียนกันเข้าออก...

ข่าวลือที่แพร่สะพัดไปตั้งแต่ช่วงสายวันหนึ่งของปี 2545 ในเขตเมืองลำปางว่า หัวหน้าแก๊ง ๆ หนึ่งประกาศจะเอาชีวิตคนในวันเกิด ได้สร้างปฏิกิริยาของผู้คนไปต่าง ๆ นานา คนที่เชื่อก็กลัวกันขี้หดตดหาย ที่ฟังหูไว้หูก็รีบกลับบ้านแต่หัววัน เพราะเกรงว่าจะเกิดเหตุร้ายขึ้นกับตัวเอง ผู้เขียนขณะนั้นทำงานที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแห่งหนึ่งใจกลางเมือง รับรู้ถึงประสบการณ์ของผู้คนรอบตัวได้ แน่นอนว่า วันนั้นก็ต้องรีบกลับบ้านเหมือนกัน เหตุการณ์วันนั้นเสมือนเป็นจุดสุดยอดของความหวาดกลัวของผู้คนต่อแก๊งวัยรุ่นที่สร้างความเดือดร้อนมาก่อนหน้านั้น อีกหลายปีผ่านมา มีคนตั้งกระทู้ในพันทิปชื่อว่า “ใครยังจำเหตุการณ์แก๊งค์วัยรุ่นอาละวาดฆ่าคนในเมืองลำปาง ช่วงปี 2545-2546 ได้บ้างครับ” เมื่อปี 2558 แล้วมีใครรู้บ้างว่า...

หลุมดำของเยาวชนไทยภาคเหนือ หลังพิษต้มยำกุ้ง 2540? ข่าวลือที่แพร่สะพัดไปตั้งแต่ช่วงสายวันหนึ่งของปี 2545 ในเขตเมืองลำปางว่า หัวหน้าแก๊ง ๆ หนึ่งประกาศจะเอาชีวิตคนในวันเกิด ได้สร้างปฏิกิริยาของผู้คนไปต่าง ๆ นานา คนที่เชื่อก็กลัวกันขี้หดตดหาย ที่ฟังหูไว้หูก็รีบกลับบ้านแต่หัววัน เพราะเกรงว่าจะเกิดเหตุร้ายขึ้นกับตัวเอง ผู้เขียนขณะนั้นทำงานที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นแห่งหนึ่งใจกลางเมือง รับรู้ถึงประสบการณ์ของผู้คนรอบตัวได้ แน่นอนว่า วันนั้นก็ต้องรีบกลับบ้านเหมือนกัน เหตุการณ์วันนั้นเสมือนเป็นจุดสุดยอดของความหวาดกลัวของผู้คนต่อแก๊งวัยรุ่นที่สร้างความเดือดร้อนมาก่อนหน้านั้น อีกหลายปีผ่านมา มีคนตั้งกระทู้ในพันทิปชื่อว่า “ใครยังจำเหตุการณ์แก๊งค์วัยรุ่นอาละวาดฆ่าคนในเมืองลำปาง ช่วงปี 2545-2546 ได้บ้างครับ”...

รัฐประหารเมียนมาในวันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2021 ได้เติมบาดแผลฉกรรจ์ให้กับประเทศและประชาชนในเมียนมาที่เดิมบอบช้ำจากปัญหาทางการเมืองอย่างยาวนานตั้งแต่เมียนมาได้รับเอกราช โดยเฉพาะความขัดแย้งทางชาติพันธุ์ การปกครองโดยเผด็จการทหาร และการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรง แม้ในช่วงปี 2011-2020 ประเทศเมียนมาเข้าสู่การปฏิรูปทางการเมืองภายใต้รัฐบาลกึ่งประชาธิปไตย แต่เป็นการเปลี่ยนผ่านที่ถูกควบคุมโดยระบอบทหารผ่านรัฐธรรมนูญปี ค.ศ. 2008 ช่วงสิบปีก่อนรัฐประหารจึงมีฉากหน้าเสมือนเป็นประชาธิปไตย แต่ปัญหาทางการเมืองที่สะสมไว้ใต้พรมนั้นรอการปะทุ การสู้รบของกองกำลังติดอาวุธกลุ่มชาติพันธุ์ (Ethnic Armed Organizations หรือ EAOs) ก็ยังดำเนินต่อไปแม้รัฐบาลเมียนมามีกระบวนการเจรจาสันติภาพ การเมืองรวมศูนย์มากขึ้นแทนที่จะมีสหพันธรัฐตามข้อเรียกร้องของกลุ่มชาติพันธุ์...