สถานการณ์ฝุ่นอันย่ำแย่ของจังหวัดเชียงใหม่ เมื่อวันที่ 6 เมษายน 2566 เพจ PR Chiangmai รายงานว่านิรัตน์ พงษ์สิทธิถาวร ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ ได้ออกประกาศจังหวัดเชียงใหม่ เรื่องมาตรการป้องกันและลดผลกระทบกรณีฝุ่นละอองเกินค่ามาตรฐานต่อเนื่อง ให้หน่วยงานภาครัฐทุกแห่งทำงานแบบ Work from Home ขอร่วมมือสถานประกอบการ บริษัท ห้างร้าน ให้พนักงานทำงานแบบ Work from Home หากมีความจำเป็นต้องออกนอกบ้านก็ขอให้ประชาชนสวมหน้ากากอนามัยป้องกันฝุ่น PM2.5 โดยกลุ่มเปราะบางลดหรืองดออกจากบ้าน ให้หน่วยงานของรัฐพิจารณาเปิดบริการห้องปลอดฝุ่นให้แก่ประชาชน ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่ไม่มีห้องปลอดฝุ่นให้พิจารณาหยุดการเรียนการสอน และพิจารณาให้สวนสาธารณะปิดพื้นที่ทำกิจกรรมกลางแจ้ง
วันนี้ 7 เมษายน 2566 หลังจากที่ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ได้ออกประกาศมาตรการป้องกันและลดผลกระทบ ด้านสภาลมหายใจเชียงใหม่ได้ตั้งข้อสังเกตต่อกรณีดังกล่าวว่าเป็นการผลักภาระและปัดความรับผิดชอบในการแก้ปัญหาฝุ่นควันต่อประชาชน มีเนื้อหาดังนี้
เราได้ตั้งข้อสังเกตว่าการขอความร่วมมือดังกล่าว เป็นเหมือนการ “ผลักภาระ” “ปัดความรับผิดชอบ” ที่มีต่อประชาชน แม้เป็นเพียงมาตรการเฉพาะหน้า แต่ได้สะท้อนถึงระบบวิธีคิดของรัฐที่ล้มเหลว ละเลยสุขภาพและความเป็นอยู่ของประชาชน ต้องยอมรับว่าไม่ใช่ทุกบ้านที่จะมีเครื่องกรองอากาศ หรือทุกสถานที่จะมีห้องปลอดฝุ่น ในทางกลับกันภาครัฐ และเอกชน มีทั้งศักยภาพและทุนในการสร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยต่อสุขภาพให้แก่พนักงาน เช่น จัดซื้อเครื่องกรองฝุ่นในที่ทำงาน จัดทำห้องปลอดฝุ่น เป็นต้น
จะดีกว่าไหม หากรัฐและเอกชน (รวมถึงโรงเรียน) มีมาตรการจัดทำสถานที่ทำงาน สถานที่เรียน สร้างสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยต่อสุขภาพเจ้าหน้าที่และนักเรียน เช่น ทำห้องปลอดฝุ่น จัดซื้อเครื่องกรองอากาศ ฯลฯ ซึ่งถือเป็นสวัสดิการหรือบริการหนึ่งที่ผู้กุมทรัพยากรสามารถช่วยบรรเทาผลกระทบต่อสุขภาพได้ในเวลานี้ ส่วนผู้ปฏิบัติงานกลางแจ้ง อาทิ แรงงานก่อสร้าง เห็นสมควรให้นายจ้างพิจารณาให้หยุดทำงาน โดยรัฐหรือนายจ้างต้องมีมาตรการช่วยเหลือเยียวยาประชาชนกลุ่มนี้ด้วยเช่นกัน
อนึงเมื่อวันที่ 4 เมษายน 2566 เพจ PR Chiangmai รายงานว่า นิรัตน์ พงษ์สิทธิถาวร ผู้ว่าราชการจังหวัดเชียงใหม่ ได้กล่าวแถลงข่าวต่อสื่อมวลชนประจำสัปดาห์ไว้ว่า “ถ้าคนอยู่ร่วมกับป่าไม่ได้ ก็ต้องเชิญออกจากเขตป่า… เพื่อไม่ให้เผาป่า สร้างความเดือดร้อนให้คนเชียงใหม่อีก 2 ล้านคน” โดยหลังจากที่โพสต์นี้เผยแพร่ออกไป มีประชาชนเข้ามาแสดงความคิดเห็นว่าไม่เห็นด้วยต่อกรณีคนต้องออกจากป่า อาทิ
“เอาจริงคนในพื้นที่น่าจะรู้ดีว่าใครที่หากินกับป่าและมีพฤติกรรมในการเผาป่าเพื่อประโยชน์ของตนเอง แต่เอาหูไปนาเอาตาไปไร่เสีย”
“พูดราวกับว่าถ้าจับคนเผาป่าได้ จะแก้ไขปัญหานี้ได้? ปัญหาฝุ่นควันเกิดจากอะไรกันแน่ ทุนข้ามพรมแดนไหม หรือว่าเกษตรพันธสัญญาเกี่ยวข้องไหม หรือจริงๆ มันอาจถึงขั้นเป็นเรื่องระหว่างประเทศที่ร่วมกันแก้ไขปัญหา ผู้ว่าคนเดียวคงแก้ปัญหานี้ไม่ได้หรอก”
“ผลักปัญหาโทษคนบนดอย แล้วคิดว่าคนลุมดอยไปหาของป่าบ่เผาอี้ ปัญหาเหล่านี้มันบ่ควรจะต้องไปผลักปัญหาหื้อไผเลย มันต้องมีมาตราการที่เข้มงวด แล้วคิดว่าหมอกควันที่ทุกวันนี้ต้นเหตุมันมาจากการเผาป่าหรือเกษตรพันธสัญญากันแน่”
โดยเพจศูนย์วิจัยฯ มหาวิทยาลัยหน้าบางแห่งหนึ่งได้โพสต์ว่า “ผู้ว่าฯ เชียงใหม่ ควรพูดให้เยอะเข้าไว้ครับ เพื่อคนจะได้ทราบถึงสติปัญญาและความสามารถของผู้ว่าฯ ที่มาจากการแต่งตั้งของส่วนกลางว่ามีอยู่แค่ไหน และจะสามารถสร้างความเจริญให้กับเมืองเชียงใหม่ได้เพียงใด ขอเลยนะครับ พูดต่อไปครับ อย่าได้หยุด”
เตรียมยื่นฟ้อง ‘ประยุทธ์’ คืนปอดให้ประชาชน 10 เมษายน 2566 เวลา 10.00 น. ศาลปกครองเชียงใหม่
จากสถานการณ์ฝุ่น PM2.5 อันเลวทรามที่เกิดขึ้นมาอย่างต่อเนื่องในพื้นที่ภาคเหนือนับตั้งแต่ปลายเดือนมีนาคมที่มาผ่านมาและทวีความรุนแรงมากขึ้นในช่วงต้นเดือนเมษายน โดยที่หน่วยงานรัฐทั้งรัฐบาลและหน่วยงานระดับท้องถิ่นต่างไม่ได้มีการรับมืออย่างกระตือรือร้นและมีประสิทธิภาพ ส่งผลให้ประชาชนจำนวนมากต้องเผชิญสภาวะอันเลวร้ายและเสี่ยงภัยต่อโรคร้ายทางสุขภาพทั้งในระยะยาวและในระยะเฉพาะหน้า
แม้ว่าจะมีกฎหมายหลายฉบับที่สามารถใช้เป็นเครื่องมือ และรวมถึงแผนปฏิบัติการขับเคลื่อนวาระแห่งชาติ การแก้ไขปัญหามลพิษด้านฝุ่นละออง ซึ่งประกาศใช้มาเมื่อ พ.ศ. 2562 อันแสดงให้เห็นถึงความไม่ใส่ใจและการสิ้นไร้ความสามารถของรัฐบาลในการปกป้องคุณภาพชีวิตของประชาชนอย่างชัดเจน
เครือข่ายประชาชนภาคเหนือจึงได้ร่วมกันฟ้องนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีที่มีส่วนเกี่ยวข้อง คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ และคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (กลต.) ให้ดำเนินการตาม พ.ร.บ. ส่งเสริมเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ, แผนปฏิบัติการขับเคลื่อนวาระแห่งชาติ การแก้ไขปัญหามลพิษด้านฝุ่นละออง, พ.ร.บ. หลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ เพื่อให้มีการปฏิบัติการตามกฎหมายและนโยบายที่ได้มีการจัดทำไว้เพื่อลดทอนความรุนแรงของสถานการณ์ฝุ่นที่เกิดขึ้นในห้วงเวลานี้
โดยจะยื่นฟ้องต่อศาลปกครองเชียงใหม่ วันจันทร์ที่ 10 เมษายน 2566 เวลา 10.00 น.
ผู้ที่จะสนับสนุนการฟ้องในครั้งนี้สามารถลงชื่อได้ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนากฎหมาย (ชั้น 1) คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ภายในวันศุกร์ที่ 7 เมษายน 2566 (ต้องเดินเข้ามาภายในอาคาร ไม่สามารถให้ลงชื่อภายนอกอาคารเพราะความรุนแรงของสถานการณ์ฝุ่น)
