16 กุมภาพันธ์ 2566
ศาลแขวงเชียงใหม่นัดฟังคำพิพากษาคดี #เชียงใหม่จะไม่ทนtoo ข้อหาฝ่าฝืนข้อกำหนดตาม พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ นักศึกษาจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 4 ราย ได้แก่ ธนาธร วิทยเบญจางค์, ประสิทธิ์ ครุธาโรจน์, วัชรภัทร ธรรมจักร และ ศิวัญชลี วิธญเสรีวัฒน์ คดีนี้นับเป็นคดีจากการชุมนุมทางการเมืองคดีแรกในจังหวัดเชียงใหม่ ในช่วงปี 2563 เพื่อร่วมสนับสนุน 3 ข้อเรียกร้อง ได้แก่ หยุดคุกคามประชาชน, ยุบสภา และแก้ไขรัฐธรรมนูญ ศาลแขวงเชียงใหม่พิพากษาว่าจำเลยทั้งสี่มีความผิดฟ้องของโจทก์ แม้ที่เกิดเหตุจะเป็นสถานที่โล่ง ไม่ปรากฏว่ามีผู้ติดเชื้อโรคหลังการชุมนุม แต่การชุมนุมก็ถือว่าได้ว่ามีผู้เข้าร่วมจำนวนมาก ผู้เข้าร่วมบางคนไม่สวมหน้ากากอนามัย ทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการแพร่ระบาดของโรค ลงโทษปรับคนละ 6,000 บาท โดยจำเลยทั้งสี่ให้การเป็นประโยชน์ ลดโทษปรับคนละ 4,000 บาท
วันนี้ (16 กุมภาพันธ์ 2566) เวลา 09.00 น. ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน รายงานว่า ศาลแขวงเชียงใหม่นัดฟังคำพิพากษาในคดีจากการชุมนุมแฟลชม็อบ #เชียงใหม่จะไม่ทนtoo ซึ่งจัดขึ้นที่ลานประตูท่าแพ เมื่อวันที่ 19 ก.ค. 2563 โดยมีผู้ถูกฟ้องในข้อหาฝ่าฝืนข้อกำหนดตาม พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ เป็นนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ในขณะนั้น 4 ราย ได้แก่ ธนาธร วิทยเบญจางค์, ประสิทธิ์ ครุธาโรจน์, วัชรภัทร ธรรมจักร และ ศิวัญชลี วิธญเสรีวัฒน์
คดีนี้นับเป็นคดีจากการชุมนุมทางการเมืองคดีแรกในจังหวัดเชียงใหม่ หลังเริ่มมีการชุมนุมเยาวชนปลดแอกในช่วงปี 2563 เป็นต้นมา กิจกรรมจัดขึ้นเพื่อร่วมสนับสนุน 3 ข้อเรียกร้อง ได้แก่ หยุดคุกคามประชาชน, ยุบสภา และแก้ไขรัฐธรรมนูญ
มีการสืบพยานไปเมื่อวันที่ 30 พ.ย. ถึง 2 ธ.ค. 2565 ฝ่ายจำเลยทั้ง 4 รับว่าได้ขึ้นกล่าวปราศรัยในกิจกรรมตามฟ้อง แต่ไม่ได้เป็นผู้จัดกิจกรรมการชุมนุม โดยได้ปฏิบัติตามมาตรการป้องกันโควิดก่อนจะเข้าร่วมกิจกรรม ขณะที่สถานที่เกิดเหตุยังเป็นที่โล่ง อากาศถ่ายเทได้ มีการเว้นระยะห่างระหว่างกันกับผู้ปราศรัย คนส่วนใหญ่สวมใส่หน้ากาก กิจกรรมเป็นไปด้วยความสงบเรียบร้อย ไม่ได้มีเหตุวุ่นวาย ทั้งบริเวณที่เกิดเหตุยังมีการจัดถนนคนเดินร่วมด้วย ซึ่งมีทั้งนักท่องเที่ยวและประชาชนอื่นๆ เดินไปมาเป็นปกติ โดยยอดผู้ติดเชื้อโควิด-19 รายใหม่ในจังหวัดเชียงใหม่ขณะนั้นก็มีตัวเลขเป็นศูนย์
เวลาประมาณ 9.38 น. หลังจำเลยทั้งสี่ พร้อมผู้มาให้กำลังใจเข้าสู่ห้องพิจารณา ศาลได้เริ่มอ่านคำพิพากษาในส่วนของคำวินิจฉัย โดยสรุปเห็นว่าฝ่ายโจทก์มีพยานเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจจาก สภ.เมืองเชียงใหม่ 3 ปาก เบิกความสอดคล้องกันว่าเจ้าหน้าที่ตำรวจตรวจสอบพบเฟซบุ๊กเพจ “พรรควิฬาร์” และ “สมัชชาเสรีแห่งมหาวิทยาลัยเชียงใหม่เพื่อประชาธิปไตย” ได้แชร์โพสต์ข้อความเชิญชวนให้เข้าร่วมการชุมนุมบริเวณลานประตูท่าแพ ในวันที่ 19 ก.ค. 2563 จึงได้จัดกำลัง 2 ชุด ได้แก่ ชุดในเครื่องแบบและชุดนอกเครื่องแบบเข้าติดตามกิจกรรม
ระหว่างการชุมนุมจำเลยทั้งสี่ได้ขึ้นปราศรัยในที่ชุมนุม โดยมี พ.ต.อ.ภูวนาท ดวงดี ผกก.สภ.เมืองเชียงใหม่ ได้ประกาศแจ้งเตือนให้ยุติการชุมนุมรวมทั้งหมด 3 ครั้ง แต่ผู้ชุมนุมไม่ได้ยุติ จนมีการปราศรัย ร้องเพลง และแสดงสัญลักษณ์ชูสามนิ้ว และสิ้นสุดกิจกรรมโดยใช้เวลาประมาณ 2 ชั่วโมง 30 นาที พบว่ามีผู้เข้าร่วมประมาณร้อยละ 80 ของพื้นที่ประตูท่าแพ เป็นจำนวนประมาณ 1,041 คน โดยการชุมนุมไม่มีมาตรการคัดกรองโรค ผู้เข้าร่วมมีทั้งคนที่สวมหน้ากากอนามัยและไม่สวมหน้ากากอนามัย ชุดเจ้าหน้าที่ตำรวจยังได้ถอดเทปคำปราศรัยของจำเลยทั้งสี่ยื่นส่งเป็นพยานหลักฐาน
จำเลยทั้งสี่ นำสืบว่าได้เข้าร่วมการชุมนุมดังกล่าวจริง ตามความสนใจทางการเมืองของตน โดยในที่เกิดเหตุเป็นสถานที่โล่ง ไม่ใช่สถานที่แออัด หลังการชุมนุมไม่มีรายงานผู้ติดเชื้อโควิด-19 การชุมนุมดังกล่าวเป็นการใช้สิทธิเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญ
ศาลเห็นว่าพยานโจทก์ซึ่งเป็นเจ้าพนักงานตำรวจทั้งสามปากเบิกความเป็นลำดับขั้นตอน สอดคล้องต้องกัน ไม่มีสาเหตุโกรธเคืองกับจำเลยมาก่อน เชื่อว่าเป็นการปฏิบัติตามหน้าที่ ไม่ได้เบิกความปรักปรำจำเลยทั้งสี่ โจทก์ยังมีรายงานการสืบสวนถึงการเคลื่อนไหวทางการเมืองประกอบ เจือสมกับที่จำเลยทั้งสี่เบิกความว่าได้เข้าร่วมการชุมนุมตามฟ้องจริง
เมื่อพิจารณาถึงคำปราศรัยของจำเลยทั้ง 4 ที่มีเนื้อหาทางการเมือง วิพากษ์วิจารณ์การทำงานของรัฐบาล และเรียกร้องให้นายกรัฐมนตรีลาออก โดยที่มีข้อความทำนองเชิญชวนให้ประชาชนมาเข้าร่วมในที่เกิดเหตุ และจำเลยที่ 1 ยังรับว่าได้แชร์ข้อความเชิญชวนจากเพจของ “พรรควิฬาร์” ทำให้เห็นว่าจำเลยทั้งสี่ประสงค์จะร่วมกันทำกิจกรรมดังกล่าว
แม้รัฐธรรมนูญ มาตรา 44 จะบัญญัติคุ้มครองสิทธิเสรีภาพในการชุมนุม แต่ก็มีข้อยกเว้นให้จำกัดได้ โดยอาศัยอำนาจตามบทบัญญัติแห่งกฎหมายที่ตราขึ้นเพื่อรักษาความมั่นคงของรัฐ ความปลอดภัยสาธารณะความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน หรือเพื่อคุ้มครองสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลอื่น โดยเป็นที่ทราบกันว่าในช่วงเกิดเหตุ มีการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ซึ่งเป็นโรคที่ติดต่อง่าย ทำให้มีผู้ติดเชื้อและเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก ประกอบกับยังไม่มีวัคซีนป้องกันโรคในช่วงดังกล่าว สถานการณ์ดังกล่าวจึงต้องใช้มาตรการเข้มงวดเร่งด่วน เพื่้อรักษาไว้ซึ่งความปลอดภัยของประชาชน การออกข้อกำหนดห้ามการชุมนุมในสถานที่แออัดฯ โดยอาศัยอำนาจตามมาตรา 9 แห่ง พ.ร.ก.ฉุกเฉินฯ จึงไม่ถือว่าเป็นการแทรกแซงยับยั้งการใช้สิทธิเสรีภาพของประชาชน
เห็นว่าแม้ทางนำสืบ ไม่ปรากฏว่าผู้ใดเป็นผู้จัดการชุมนุมตามฟ้อง แต่ปรากฏว่า เมื่อเจ้าพนักงานประกาศให้ยุติกิจกรรม จำเลยทั้งสี่มีพฤติการณ์ร่วมกันรับผิดชอบในการจัดกิจกรรมต่อไป แม้ที่เกิดเหตุจะเป็นสถานที่โล่ง อากาศถ่ายเทสะดวก และไม่ปรากฏว่ามีผู้ติดเชื้อโรคหลังการชุมนุม แต่การชุมนุมก็ถือว่าได้ว่ามีผู้เข้าร่วมจำนวนมาก จนเกือบเต็มพื้นที่ และผู้เข้าร่วมบางคนไม่สวมใส่หน้ากากอนามัย จึงนับว่าเป็นการชุมนุมในสถานที่แออัด ทำให้เกิดความเสี่ยงต่อการแพร่ระบาดของโรค
พิพากษาว่าจำเลยทั้งสี่มีความผิดตามฟ้องของโจทก์ ลงโทษปรับคนละ 6,000 บาท จำเลยทั้งสี่ให้การเป็นประโยชน์ต่อการพิจารณา ลดโทษให้หนึ่งในสาม คงโทษปรับคนละ 4,000 บาท
หลังฟังคำพิพากษา จำเลยทั้งสี่ได้ชำระค่าปรับต่อศาลรวม 16,000 บาท โดยที่จำเลยและทนายความได้หารือเรื่องการอุทธรณ์คำพิพากษาต่อไป
ทั้งนี้น่าสังเกตว่าในคำฟ้องของอัยการคดีนี้ระบุผู้เข้าร่วมชุมนุมประมาณ 400 คน แต่ตำรวจที่เข้าเบิกความระบุว่ามีการใช้เครื่องมือพิเศษวัดระบุจำนวนผู้เข้าร่วมได้ประมาณ 1,041 คน แต่ก็ไม่สามารถจำแนกได้แน่ชัดว่าใครเป็นใคร เนื่องจากวันดังกล่าวมีการจัดถนนคนเดินบริเวณถนนท่าแพ ทำให้มีนักท่องเที่ยวและประชาชนทั่วไปผ่านไปมาด้วย โดยศาลไม่ได้วินิจฉัยในประเด็นเหล่านี้แต่อย่างใด นอกจากนั้นคำพิพากษาคดีนี้ ศาลได้ส่งให้อธิบดีผู้พิพากษาภาค 5 ตรวจร่างอีกด้วย
