คำสำคัญ: รัฐชาติ

ปริทัศน์ความเป็นไท(ย): จากการอพยพเคลื่อนย้าย สู่ประวัติศาสตร์นิพนธ์ไทย

เรื่อง: ชัยพงษ์  สำเนียง ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร (1) ความเป็นไทยเป็นสิ่งที่เราคิดว่ามีความแก่นแท้คงที่ไม่เปลี่ยนแปลง มีความเป็นมายาวนานซึ่งกลับไม่ใช่อย่างนั้นเลยเพราะความเป็นไทยเป็นสิ่งที่มีความลื่นไหล และเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดๆ ความเป็นไทยไม่ได้ฝังอยู่ในเลือดเนื้อ แต่เป็นสิ่งที่ถูกประกอบสร้างขึ้นมาเป็นสิ่งประดิษฐิ์ของยุคสมัย โดยวัฒนธรรมไทยก็เป็นสิ่งที่มีความผสมผสานเจือปนกับวัฒนธรรมอื่นๆ อย่างเช่นเรื่องของตัวอักษรในจารึกหลักแรกในช่วงพ่อขุนรามคำแหง ที่มักใช้กล่าวอ้างว่าเป็นจารึกต้นกำเนิดภาษาไทย ก็ไม่มีความเป็นไทยทั้งหมดโดยจะพบว่ามีการประยุกต์อักษรขอม-มอญมาใช้ร่วมด้วย นอกจากนี้เราจะพบว่าภาษาไทยก็ยังถูกจัดไว้ในกลุ่มภาษาไท-กะได ที่สะท้อนถึงการเชื่อมกับคนกลุ่มอื่นๆ ก่อนจะถูกดึงออกมาเป็นอีกกลุ่มภาษาหนึ่ง หรือทฤษฎีที่บอกว่าคนไทยมาจากไหน...

พรมแดน ผู้คน รัฐ และชาติ: เส้นบนดินที่ขีดในหัวใจคน

เรื่อง: ชัยพงษ์ สำเนียง ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร 1 ความขัดแย้งเรื่องพรมแดนระหว่างไทยกับกัมพูชา นำมาสู่การกลับไปทบทวนว่าเส้นแดนในประวัติศาสตร์ไทยเป็นแบบไหน ผ่านความคิดเรื่องรัฐและชาติ ซึ่งอาจอธิบายได้ว่าการเกิดรัฐในสังคมไทยและอาจเลยไปอุษาคเนย์ มี 2 แนวคิดที่สำคัญในการอธิบาย คือ 1. เกิดจากอิทธิพลของอารยธรรมอินเดียที่เข้ามาในภูมิภาคนี้จนทำให้เกิดการรวมตัวของนครรัฐและรับวัฒนธรรมอินเดียทั้งศาสนา รูปแบบการปกครอง และวัฒนธรรมในราชสำนักมาใช้ในอาณาจักรของตน...