Lannerสื่อออนไลน์ภาคเหนือ เพื่อคุณภาพชีวิตของทุกคน

17 กรกฎาคม 2568 กลุ่มองค์กรภาคประชาสังคมชายแดนไทย–เมียนมา 11 องค์กร เข้ายื่นหนังสือถึงคณะกรรมาธิการสภาผู้แทนราษฎร 5 คณะ เรียกร้องให้รัฐบาลไทยเร่งเปิดช่องทางให้ผู้หนีภัยจากการสู้รบในค่ายพักพิงตามแนวชายแดน สามารถออกไปทำงานได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย โดยเฉพาะในช่วงวิกฤตที่องค์กรระหว่างประเทศเตรียมยุติการสนับสนุนด้านอาหารและบริการสุขภาพในค่ายทั้ง 9 แห่ง หลังวันที่ 31 กรกฎาคมนี้ กลุ่มผู้จัดทำหนังสือประกอบด้วยองค์กรผู้ลี้ภัยและสิทธิมนุษยชน อาทิ คณะกรรมการผู้ลี้ภัยชาวกะเหรี่ยง (KRC), องค์การสตรีชาวกะเหรี่ยง (KWO), มูลนิธิเพื่อนไร้พรมแดน (FWB),...

“หายนะของคนอนุภูมิภาคแม่น้ำโขงที่กำลังลุกลามอย่างเงียบงัน” นิวัฒน์ ร้อยแก้ว ชาวบ้านริมฝั่งน้ำแม่สาย จังหวัดเชียงราย เริ่มพูดถึงคำว่า ‘หายนะ’ ไม่ใช่ในรูปของน้ำท่วมฉับพลัน หรือภัยธรรมชาติที่มองเห็นได้ชัด แต่คือ ‘ภัยเงียบ’ ที่ไหลมากับสายน้ำ โลหะหนักจากฝั่งเมียนมาที่ไม่มีใครรู้ว่าซึมลึกมานานแค่ไหน หลังผลตรวจพบการปนเปื้อนของโลหะหนักในแม่น้ำสาย รวก กก และโขง เสียงสะท้อนจากชุมชนท้องถิ่นก็ดังขึ้นเรื่อยๆ พร้อมคำถามถึงการรับมือของรัฐในสถานการณ์ที่อาจลุกลามเกินควบคุม บางครอบครัวเริ่มมีคนป่วย ผิวหนังลอก ผื่นคัน ไปจนถึงภาวะเครียดสะสมจนต้องพบจิตแพทย์ 16 กรกฎาคม 2568 ที่ผ่านมา...

#1ปีที่แผนPDPหายไป ภาคประชาชนลุกทวงอนาคตพลังงานไทย แคมเปญเรียกร้องแผน PDP ฉบับใหม่ที่ประชาชนต้องมีส่วนร่วม ครบรอบหนึ่งปีเต็ม นับจากวันที่ประชาชน 5 ภูมิภาคร่วมกันส่งเสียงต่อร่างแผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าแห่งชาติ พ.ศ. 2567 (PDP2024) พร้อมข้อเรียกร้องถึงกระทรวงพลังงานให้พิจารณาทบทวนแผนบนฐานข้อมูลและความต้องการของสังคมอย่างแท้จริง แต่จนถึงวันนี้ ร่างแผน PDP2024 ยังคงไม่ถูกประกาศใช้ และไร้วี่แววว่าจะมีการปรับปรุงหรือเปิดเวทีรับฟังความคิดเห็นอีกครั้ง #1ปีที่แผนPDPหายไป จึงไม่ใช่แค่คำถามเรื่องความล่าช้า แต่คือคำถามถึงโครงสร้างการวางแผนพลังงานของประเทศ ว่าใครมีสิทธิร่วมตัดสินอนาคต JustPow เครือข่ายภาคประชาสังคมด้านพลังงานและสิ่งแวดล้อม ร่วมกับองค์กรภาคีจาก 5 ภูมิภาค จึงจัดแคมเปญ...

เรื่อง: สมหมาย ควายธนู ในมุมมองของนักสะสม นักศึกษาค้นคว้าเรื่องของเก่าๆ ทั้งไทยและนานาชาติ ‘เครื่องสังคโลก’ และเครื่องถ้วยในภาคเหนือของประเทศไทย ดูเหมือนจะเป็นที่รู้จักอยู่ถ้วนทั่วทุกหัวระแหง ในฐานะเครื่องปั้นดินเผาที่มีลักษณะอันโดดเด่น ด้วยเหตุผลว่าเป็นของมีค่า สะท้อนฐานะและความเฉพาะตัวของผู้ครอบครอง แถมยังบอกเล่าเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ แผ่ขยายอยู่ตามตู้จัดแสดงไม่ว่าจะเป็นพิพิธภัณฑ์ของทางราชการ ห้างร้านเอกชน ท้องถิ่น วัด ฯลฯ รวมไปถึงมีศิลปิน นักออกแบบนำเอาแรงบันดาลใจไปใช้ดีไซน์สิ่งใหม่ๆ อยู่เหมือนกัน หากลองพลิกมุมดูหน่อย เจ้าเครื่องเคลือบเซลาดอน หรือแม้แต่เศษชิ้นส่วนเล็กๆ ที่เชื่อว่าจะสามารถบอกความเก่าแก่ในสถานที่ใดสถานที่หนึ่งได้นั้น อาจจะเป็นผลผลิตของความคิดทางสังคมของชนชั้นนำในช่วงเวลาหนึ่ง...

กว่า 5 เดือนที่ผ่านมา แม่น้ำกกหนึ่งในแม่น้ำสายสำคัญของภาคเหนือได้เปลี่ยนสภาพจากแหล่งน้ำธรรมชาติที่หล่อเลี้ยงวิถีชีวิตของผู้คนนับล้านชีวิต กลายเป็นแหล่งน้ำที่กำลังปนเปื้อนสารพิษอย่างเงียบงัน ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ความเปลี่ยนแปลงที่มองเห็นได้ด้วยตาเปล่าเริ่มคืบคลานเข้ามา ตั้งแต่น้ำที่เคยใสกลับกลายเป็นขุ่นข้นอย่างผิดแปลกไป จากเหตุการณ์ดินถล่มและน้ำท่วมที่หนักหน่วงขึ้น สู่ปลาในแม่น้ำที่เริ่มแสดงอาการผิดปกติ ปรากฎการณ์เหล่านี้ล้วนจุดประกายคำถามว่าเกิดอะไรขึ้นกันแน่กับแม่น้ำกก แม้จะมีข้อมูลจากภาคประชาชนที่บ่งชี้ว่าต้นตอของการปนเปื้อนนั้นอาจมีที่มาจากกิจกรรมที่อยู่นอกประเทศ แต่กลับไม่มีท่าทีจากรัฐในการสร้างความร่วมมือกับภาคประชาชน หรือแม้แต่ยอมรับว่ามีผลว่าในขณะนี้สถานการณ์เข้าสู่จุดเริ่มต้นของวิฤติแล้ว ผลลัพธ์ของความล่าช้าและไม่ตรงไปตรงมานี้คือความเสียหายที่จะลุกลามจากแม่น้ำกก เข้าสู่แม่น้ำโขงอย่างไร้การควบคุม จากวิกฤติในระดับท้องถิ่น จะกลายเป็นหายนะระดับภูมิภาค ทั้งที่หากรัฐเปิดเผยอย่างตรงไปตรงมาและสร้างการมีส่วนร่วมระหว่างภาคประชาชน การแก้ไขปัญหาและการสร้างความมั่นใจต่อประชาชนอาจมีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้น ดาวน์โหลด อ่านรายงาน แม่น้ำกกไม่ได้มีแค่ปลาแข้ คนเชียงรายไม่ได้ใช้แค่น้ำประปา: ปัญหาแม่น้ำกกปนเปื้อนกับความไม่จริงใจในการแก้ปัญหาของภาครัฐ https://www.lannernews.com/13072568-01/ ชุดข้อมูลนี้สามารถนำไปต่อยอดในทางสาธารณะที่ไม่แสวงหาผลกำไรได้อย่างอิสระ โดยไม่ต้องขออนุญาต ขอเพียงการอ้างอิงแหล่งที่มา

เรื่องและภาพ: วีรภัทร เหลาเกิ้มหุ่ง Summary แม้เวลาจะล่วงเลยเกือบ 5 เดือน วิกฤติกลับยังไร้ท่าทีจะคลี่คลาย มีเพียงภาคประชาชนที่เป็นผู้สืบหาความจริง จนพบต้นตอจากเหมืองแรร์เอิร์ธนอกพรมแดน ขณะที่หน่วยงานรัฐส่วนใหญ่ยังคงปฏิเสธ มีเพียง กรมควบคุมมลพิษ (คพ.) ที่เปิดเผยข้อมูลตรงไปตรงมา ตั้งแต่เดือนเม.ย. 2567 ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ริมแม่น้ำกกเริ่มสังเกตเห็นว่าสีของแม่น้ำเปลี่ยนไป กลายเป็นสีขุ่นผิดปกติ แต่ก็ยังคงใช้ชีวิตตามปกติ จนกระทั่งเกิดเหตุการณ์น้ำท่วมใหญ่ในช่วงปลายปี 2567 ซึ่งก่อให้เกิดดินถล่มจำนวนมาก จึงตั้งข้อสังเกตว่าต้นเหตุดินถล่มอาจมีที่มาจากการทำเหมืองแร่ในเขตรัฐฉาน นอกจากนี้ ชุมชนในพื้นที่ริมแม่น้ำกกรายงานว่า ‘ปลาแค้’ ปลาน้ำจืดขนาดใหญ่ที่อาศัยอยู่ในแม่น้ำกก...